Vasiyetnamenin Açılması (Okunması) Nedir?

Vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra malvarlığının nasıl dağıtılacağını belirleyen bir belgedir. Ancak bu belge, mirasçılar ve diğer ilgili kişiler tarafından ancak vasiyetnamenin açılması ve okunması ile tam anlamıyla anlaşılabilir. Bu işlem, Türk Medeni Kanunu (TMK) ve ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenmiş ve belirli usullere bağlanmıştır. Peki, vasiyetnamenin açılması (okunması) nedir? Bu süreç nasıl işler? İşte tüm detaylar.

Vasiyetnamenin Açılması Nedir?

Vasiyetnamenin açılması, vasiyetnamenin resmi bir makam olan Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından incelenmesi ve içeriğinin mirasçılar ile diğer ilgili kişilere okunarak bildirilmesidir. Bu işlem, vasiyetnameyle ilgili tüm yasal süreçlerin başlatılması için gereklidir ve vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmaksızın yapılır.

TMK’nın 596. Maddesi Ne Diyor?

TMK’nın 596. maddesine göre, vasiyetname, miras bırakanın yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin Sulh Hukuk Mahkemesine teslimi zorunludur. Vasiyetname geçersiz bile olsa, bu teslim zorunluluğu devam eder. Vasiyetnameyi teslim alan Sulh Hukuk Hakimi, vasiyetnameyi inceleyerek gerekli koruma tedbirlerini derhal almak zorundadır.

Vasiyetnamenin Açılması Süreci

Vasiyetname, teslim edildikten sonra bir ay içinde miras bırakanın yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Bu süreçte, bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere mahkeme tarafından çağrılır. Miras bırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler uygulanır.

Vasiyetnamenin Açılması İşleminde Mirasçılara Tebligat

TMK’nın 597. maddesi gereğince, mirasta hak sahibi olanların her birine, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği tebliğ edilir. Tebligat, vasiyetnamenin açılması işleminde zorunludur. Bu tebligat işlemi, mirasçıların ve lehine kazandırma yapılan kişilerin yasal haklarını kullanabilmesi için önem taşır.

Vasiyetnamenin Açılmasına İtiraz

Vasiyetname ile ilgili çekişmeler, vasiyetnamenin açılmasına engel oluşturmaz. Ancak, vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine vasiyetnamenin açılması davasına bakan mahkeme değil, vasiyetnamenin tenfizine (yerine getirilmesi) bakan mahkeme karar verir. Vasiyetnamenin itiraza uğramaması veya itiraz edilmiş ise itirazın sonuçlanması gerekmektedir.

Vasiyetnamenin Geçerliliği ve Açılma Süreci

Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından açılır ve okunur. TMK’nın 596. maddesi, bu durumu açıkça düzenlemiştir. Vasiyetnamenin açılması ve okunması işlemi, mirasçıların haklarını bilgilendirme amacı taşır. Bu nedenle, mirasçılar ve lehine kazandırma yapılan kişiler, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunabilirler.

Vasiyetnamenin Açılması ve Tebligat

Vasiyetnamenin açılması işlemi sırasında, mirasçıların hazır bulunması için tebligat yapılması zorunludur. TMK’nın 595, 596 ve 597. maddeleri gereğince, vasiyetname ekli tebligatların yapılması, vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tutanağa geçirilmesi ve bu tutanağın hazır bulunanlar tarafından imzalanması sağlanmalıdır. Bu işlemler yapılmadan verilen kararlar, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedeni sayılır.

Vasiyetnamenin Açılması ile Tenfizi Aynı Anda Görülemez

Vasiyetnamenin açılması ve tenfizi (yerine getirilmesi) davaları aynı anda görülemez. Vasiyetnamenin tenfizi için, vasiyetnamenin açılıp okunmasından sonra itiraza uğramaması veya itiraz edilmişse itirazın sonuçlanması gerekmektedir. Mahkeme, vasiyetnamenin tenfizi talebine ilişkin davayı tefrik ederek ayrı bir esasa kaydetmelidir.

Vasiyetnamenin Açılmasına İtiraz ve İptal Davası

TMK’nın 595. maddesi gereğince, miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, Sulh Hakimine teslimi zorunludur. Vasiyetnamenin açılıp okunmasından sonra, vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Vasiyetnamenin iptali davasında, öncelikle vasiyetnamenin açılıp açılmadığı araştırılmalı ve açılma kararının kesinleşme tarihi tespit edilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Vasiyetnamenin açılması nedir?
   Vasiyetnamenin açılması, vasiyetnamenin Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi tarafından incelenmesi ve içeriğinin mirasçılar ile diğer ilgili kişilere okunarak bildirilmesidir.
2. Vasiyetname geçersiz olsa bile açılmalı mı?
   Evet, vasiyetname geçersiz olsa bile Sulh Hukuk Mahkemesine teslim edilmeli ve açılmalıdır.
3. Vasiyetnamenin açılması sırasında mirasçılar çağrılır mı?
   Evet, vasiyetnamenin açılması sırasında bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer mahkeme tarafından çağrılır.
4. Vasiyetnamenin açılması ile tenfizi aynı dava içinde görülebilir mi?
   Hayır, vasiyetnamenin açılması ile tenfizi aynı dava içinde görülemez. Tenfiz için vasiyetnamenin açılıp okunması ve itirazların sonuçlanması gerekir.
5. Vasiyetnamenin iptali davası ne zaman açılır?
   Vasiyetnamenin iptali davası, vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tebliğinden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmalıdır.

Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Saygılarımızla,