İcra Hukuku: İcra Avukatı Ne Yapar?

İcra hukuku, bir borcun borçlu tarafından kendi rızasıyla ödenmediği durumlarda, alacaklının devletin yetkili organları aracılığıyla alacağını tahsil etmesini sağlayan hukuk dalıdır. Bu alanda uzmanlaşmış icra avukatı, hem alacaklılar hem de borçlular için hukuki süreçleri yürütür, haklarını korur ve icra işlemlerini kanuna uygun şekilde yönetir. Peki, icra avukatı tam olarak ne yapar, görev kapsamı nedir ve neden bu kadar önemlidir? Bu makalede icra avukatının rolü, görevleri ve icra takibi sürecindeki önemi detaylarıyla ele alınacaktır. Ayrıca iyi bir icra avukatı seçerken dikkat edilmesi gereken noktalar ile sıkça sorulan sorulara da yer verilecektir.

İcra Hukuku Nedir?

İcra hukuku, borçlunun borcunu ödememesi halinde alacaklının devlet gücünü kullanarak alacağını tahsil etmesini konu alan bir hukuk disiplinidir. Bu süreç, İcra ve İflas Kanunu’nda belirlenen kurallar çerçevesinde, icra daireleri ve mahkemeleri aracılığıyla yürütülür. İcra hukukunda temel kavramlar şunlardır:

• Alacaklı: Alacağı (alınacak parayı veya yerine getirilmesi gereken edimi) olan ve borcun ödenmesini talep eden taraftır.
• Borçlu: Üstlendiği borcu vadesinde ödemeyen veya mahkeme kararını gönüllü olarak yerine getirmeyen taraftır.
• İcra Takibi: Alacaklının, borcunu alamadığı zaman icra dairesine başvurarak başlattığı resmi tahsilat sürecidir. İcra takibi başlatıldığında borçluya ödeme yapması veya itiraz etmesi için ödeme emri tebliğ edilir.
• Haciz: Borçlunun, borca yetecek miktardaki malvarlığına icra dairesi tarafından el konulması işlemidir. Haciz kararıyla borçlunun belirli mal, gelir veya hakları dondurularak satışı yoluyla alacaklının tahsilat yapması sağlanır.
• İflas: Borçlunun borçlarını ödeyemeyecek durumda olması halinde başvurulan, borçlunun tüm malvarlığının hukuken tasfiye edilerek alacaklılara paylaştırıldığı hukuki süreçtir. Özellikle ticari borçlarda iflas süreci devreye girer.

İcra hukuku, yalnızca para alacaklarını değil, aynı zamanda mahkeme kararlarının zorla icrasını gerektiren diğer durumları da kapsar. Örneğin, bir mahkeme kararındaki çocuk teslimi (velayet/icra yoluyla çocuk teslimi) veya tahliye (kiracının çıkarılması) gibi hükümlerin yerine getirilmesi de icra daireleri aracılığıyla sağlanır. Bu geniş kapsam nedeniyle, icra hukukunda uzman bir avukatın rehberliği, hem alacaklılar hem de borçlular için çok önemlidir.

İcra Avukatı Kimdir?

İcra avukatı, icra ve iflas hukukuna ilişkin her türlü dava ve icra işlemini takip eden, bu alanda deneyim ve uzmanlık sahibi avukata verilen isimdir. Her ne kadar hukuken “icra avukatı” şeklinde bir unvan olmasa da, uygulamada belirli alanlarda yoğunlaşan avukatlar halk arasında bu şekilde anılır.

İcra avukatı, hem alacaklı vekili hem de borçlu vekili olarak görev yapabilir. Yani bir icra avukatı, bazen alacaklıların alacaklarını tahsil etmelerine yardımcı olurken bazen de borçluların haklarını savunur. Bu çift yönlü rol, icra avukatının tarafların haklarını dengeleyici bir konumda olmasını sağlar. Uzman bir icra avukatı, icra daireleri ve mahkemeler nezdinde yapılması gereken tüm işlemleri bilir, süreleri takip eder ve müvekkilinin menfaatine uygun adımları atar.

İcra ve iflas hukuku prosedürler ve süreler bakımından karmaşık bir alandır. Bu nedenle icra avukatı, mevzuata tam hakim olmanın yanı sıra pratikte de deneyim sahibi olmalıdır. Örneğin, bir alacak için icra takibi başlatmadan önce borçlunun ödemeye niyeti olup olmadığını değerlendirmek, olası bir ödeme planı veya uzlaşma imkanı araştırmak gibi stratejik yaklaşımlar da icra avukatının işinin parçasıdır. Sonuç olarak icra avukatı, borç-alacak ilişkisinde kanuni süreci profesyonelce yöneten ve müvekkilinin hakkını en etkin şekilde koruyan hukuk profesyonelidir.

İcra Avukatı Ne Yapar? – Görev ve Sorumlulukları

İcra avukatının görev kapsamı oldukça geniştir ve icra takibinin başlangıcından sonuna kadar her aşamada aktif rol alır. Başlıca görev ve sorumluluklarını şöyle sıralayabiliriz:

• İcra Takibi Başlatmak: Alacaklı adına, borçluya karşı icra dairesinde takip dosyası açar. İcra takibinin türüne göre (ilamsız takip – elde mahkeme kararı olmadan doğrudan başlatılan takip, veya ilamlı takip – mahkeme kararına dayalı takip) gerekli belgeleri hazırlar ve ödeme emri çıkarılmasını sağlar.
• Ödeme Emri ve Tebligat: İcra avukatı, borçluya tebliğ edilecek ödeme emrinin usulüne uygun hazırlanmasını ve tebligat sürecinin takibini yapar. Tebliğden sonra borçlu yasal sürede ödeme yapmaz veya itiraz etmezse, takip kesinleşir.
• Haciz İşlemlerini Yürütmek: Takip kesinleştikten sonra alacaklı vekili olan icra avukatı, borçlunun maddi durumunu araştırarak borca yetecek miktarda malvarlığı tespit eder. Ardından haciz talebinde bulunarak borçlunun tespit edilen mal, gelir veya hesaplarına haciz konulmasını sağlar. Örneğin borçlunun taşınır malları (araç, değerli eşya), taşınmaz malları (ev, arsa) veya maaş gibi gelirleri haczedilebilir. İcra avukatı bu süreçte haczin ölçülülük ilkesine uygun yürütülmesine de dikkat eder; yani borç miktarından fazla mala haciz konulmaması için süreci takip eder.
• Haczedilen Malların Satışı: Haciz konulan malların paraya çevrilmesi (satış) aşamasını yönetir. İcra müdürlüğü kanalıyla açık artırma (ihale) süreçlerine başvurur, gerekli dilekçeleri verir ve satışın kanuni prosedüre uygun yapılmasını takip eder. Satış sonucunda elde edilen gelirle alacaklının alacağı tahsil edilmeye çalışılır.
• İtiraz ve Şikayetlerin Takibi: Eğer borçlu, ödeme emrine süresi içinde itiraz ederse, icra takibi durur. Bu durumda icra avukatı, alacaklıyı temsil ediyorsa itirazın iptali davası açarak borçlunun itirazının haksız olduğunu mahkemede ispat etmeye çalışır. Borçlu vekili ise, müvekkili aleyhine haksız veya hatalı bir takip başlatılmışsa buna itiraz dilekçesi hazırlar veya şikayet yoluna (icra mahkemesine şikayet) başvurarak usulsüz işlemlerin iptalini sağlar. İcra avukatı, hem itiraz hem de şikayet süreçlerinde müvekkili adına mahkemelerde gerekli temsil görevini üstlenir.
• Arabuluculuk ve Uzlaşma: İcra avukatı, çoğu zaman mahkemeye veya cebri icraya başvurmadan önce taraflar arasında uzlaşma sağlamaya çalışır. Alacaklı ile borçlu arasında arabuluculuk yaparak, borcun yapılandırılması, taksitlendirilmesi veya indirimli ödeme gibi yöntemlerle sorunun çözülmesini hedefler. Bu, borcun daha hızlı ve masrafsız tahsil edilmesini sağlayabileceği gibi, borçlunun da ek yasal yaptırımlarla karşılaşmasını önleyebilir.
• İflas ve Konkordato İşlemleri: Borçlu bir şirket veya iflas şartları oluşmuş bir kişi ise, icra avukatı alacaklı adına borçlunun iflasını talep etme sürecini yürütebilir. İflas davası açarak borçlunun iflasının mahkemece ilan edilmesini sağlar ve iflas masasına alacak kaydı gibi işlemleri takip eder. Öte yandan borçlu tarafın avukatı olarak, müvekkili zor durumda ise alacaklılarla konkordato (iflas anlaşması) sürecini başlatma ve yürütme konusunda danışmanlık yapabilir.
• Diğer Hukuki İşlemler: İcra avukatları sadece para alacaklarının tahsilini değil, aynı zamanda kanunen icra yoluyla takip edilmesi gereken farklı hükümlerin yerine getirilmesini de sağlar. Örneğin:
  • Mahkeme kararına dayanan nafaka alacaklarının tahsilini icra yoluyla gerçekleştirir (örneğin ödenmeyen nafaka borcu için icra takibi yapar).
  • Çocuk teslimi kararlarının uygulanmasında müvekkilini temsil eder (velayet kendisine verilen ebeveyn için, çocuğun diğer taraftan alınarak teslim edilmesi işlemlerini takip eder).
  • Tahliye (kiracı çıkarma) kararlarının icrasında gerekli prosedürleri yürütür.
  • Rehin ve ipoteklerin paraya çevrilmesi işlemlerini yapar (örneğin, alacak için ipotekli bir gayrimenkulün icra yoluyla satışını sağlamak).
• Danışmanlık ve Bilgilendirme: İcra avukatı, müvekkillerine içinde bulundukları durum hakkında danışmanlık hizmeti verir. Alacaklıya, alacağını tahsil etmek için hangi yasal yolların mümkün olduğunu, sürecin ne kadar sürebileceğini, hangi masrafların çıkabileceğini açıklar. Borçluya ise borcunu ödeyememesi durumunda karşılaşacağı hukuki yaptırımları, itiraz haklarını, borcunu en doğru şekilde nasıl ödeyebileceğini veya anlaşmaya varabileceğini anlatır. Bu sayede taraflar, hak ve yükümlülükleri konusunda bilinçlendirilir.

Yukarıda sayılanlar, icra avukatının temel çalışma alanlarını özetler. Görüldüğü üzere, icra avukatı borcun tahsilinden, haciz işlemlerine; itiraz davalarından, danışmanlığa kadar pek çok görevi üstlenir. Bu süreçlerin her birinde hukuki bilgi kadar pratik deneyim de önemlidir. İcra avukatı, tüm bu işlemleri Avukatlık Kanunu ve ilgili mevzuatın belirlediği etik ve yasal kurallar çerçevesinde, özen ve titizlikle yerine getirmek zorundadır.

İcra Takibi Süreci ve Avukatın Rolü

İcra takibi süreci, teknik aşamalardan oluşur ve hatasız ilerlemesi, hak kaybı olmaması için uzmanlık gerektirir. İcra avukatı, sürecin her adımını planlayarak yürütür. Genel olarak icra takibi süreci ve avukatın bu süreçteki rolleri şöyledir:

1. Takip Talebinin Hazırlanması: Alacaklı adına avukat, icra dairesine yazılı veya elektronik ortamda takip talebi sunar. Bu belgede alacak miktarı, dayanağı, borçlunun kimlik ve adres bilgileri gibi detaylar yer alır. Avukat, doğru takip yöntemini (ilamlı veya ilamsız takip, kambiyo senetlerine özgü takip gibi) belirleyerek başvuruyu yapar.
2. Ödeme Emrinin Tebliği: İcra dairesi, takip talebi üzerine borçluya bir ödeme emri gönderir. Bu belgede borcun miktarı, faizi, masrafları ve yasal itiraz süresi belirtilir. Avukat, tebligatın usulüne uygun bir şekilde borçluya ulaşmasını takip eder. Tebligat ulaştıktan sonra borçlunun 7 gün (kambiyo senetlerinde 5 gün) içinde borcu ödemesi veya itiraz etmesi gerekir.
3. Borçlunun İtirazı veya Ödemesi: Borçlu, yasal sürede borca itiraz ederse takip durur. Bu noktada alacaklı vekili olan icra avukatı, itirazın iptali için dava yoluna giderek alacağı yeniden ispat etmeye çalışır. Eğer borçlu itiraz etmez ve borcu da ödemezse, takip kesinleşir. Borçlu, ödeme emri tebliğinden sonra mal beyanında bulunmak zorundadır; bulunmazsa avukat, borçlu hakkında mal beyanında bulunmama cezası uygulanması için işlemleri takip edebilir.
4. Haciz Aşaması: Takip kesinleştikten sonra avukat, haciz talebi dilekçesi vererek borçlunun mallarına haciz konulmasını sağlar. Bu aşamada avukat, borçlunun ekonomik durumunu analiz eder, tapu, araç kayıtları, banka hesapları, maaş durumu gibi malvarlığı unsurlarını tespit etmeye çalışır. İcra müdürlüğü, alacaklı avukatının talepleri doğrultusunda haciz işlemlerini gerçekleştirir. Avukat gerekirse haciz sırasında da (özellikle fiili hacizler için borçlunun adresine gidilerek yapılan hacizlerde) hazır bulunarak işlemlerin yasalara uygun şekilde yapılmasına nezaret eder.
5. Satış ve Tahsilat: Haczedilen malların satışı için icra avukatı, icra dairesine satış talebinde bulunur ve gerekli harçları yatırır. İcra dairesi satış gününü ilan eder; avukat bu süreçte müvekkilini bilgilendirir ve gerekirse alacaklının çıkarlarını korumak için ihaleye katılır (örneğin malların değerinin altında satılmaması için). Satış gerçekleşip paralar ödendiğinde, avukat tahsil edilen tutarın alacaklıya ödenmesini sağlar. Eğer satıştan elde edilen miktar alacağı karşılamazsa, kalan alacak için borçlu aleyhine ek işlemler yapılabilir veya borçlunun başka malvarlığı olup olmadığı araştırılmaya devam edilir.
6. İcra Mahkemesi Süreçleri: İcra takibi sırasında çıkabilecek hukuki uyuşmazlıklar icra mahkemelerinde çözülür. Örneğin, borçlunun üçüncü kişilere haczedilen mallar üzerinde itirazları, ödeme emrine itirazın kaldırılması talepleri, istihkak davaları (haczedilen mal üzerinde üçüncü kişinin mülkiyet iddiası) gibi durumlarda avukat, müvekkili adına icra mahkemesinde dava açar veya savunma yapar. Bu yargısal süreçlerde dilekçelerin hazırlanması, delillerin sunulması, duruşmalara katılma gibi görevler de avukata düşer.
7. Takibin Sonlandırılması: Alacak tam olarak tahsil edildiğinde veya taraflar anlaşıp ödeme yapıldığında, icra dosyası kapanır. Avukat, icra dosyasının kapatılması ve borçlu üzerindeki hacizlerin kaldırılması işlemlerini takip eder. Eğer uzun süre tahsilat yapılamazsa, avukat belirli aralıklarla borçlunun durumunu kontrol ederek yenileme talepleri ile takibin düşmemesini sağlayabilir (Türkiye’de bir icra takibi, kesinleştikten sonra 1 yıl içinde haciz istenmezse düşebilir; bu nedenle avukat, dosyanın takipsiz kalmamasına özen gösterir).

Bu süreçte icra avukatının rolü, bir orkestra şefi gibi tüm adımları koordine etmektir. Yanlış veya ihmâl edilen bir adım, alacaklının hak kaybına uğramasına ya da borçlunun gereksiz yere zarar görmesine yol açabilir. Özellikle icra hukukunda süreler çok önemlidir; ödeme emrine itiraz süresi, haciz talebi süresi, satış isteme süresi gibi her biri kanunen belirlenmiş süreleri kaçırmamak gerekir. İcra avukatı, bu sürelerin dikkatle takibini yaparak müvekkilinin haklarını korur.

Alacaklılar ve Borçlular Açısından İcra Avukatının Önemi

İcra avukatı, hem alacaklı hem de borçlu taraf için önemli bir güvencedir. Her iki açıdan da neden bir icra avukatına ihtiyaç duyulabileceğini şöyle açıklayalım:

Alacaklılar için: Alacağını tahsil edemeyen bir alacaklı, kendi başına da icra takibi başlatabilir; hukuk sistemimiz alacaklıya bu imkanı tanımaktadır. Ancak icra takibi süreci detaylı prosedürler içerir ve deneyimsiz bir kişi için karmaşık olabilir. İcra avukatı, alacaklının amacına en hızlı ve etkin şekilde ulaşmasını sağlar.

• Hızlı ve Etkin Tahsilat: Uzman bir icra avukatı, borçludan alacağı en kısa sürede tahsil etmek için gereken tüm işlemleri bilir ve hiçbir adımı geciktirmeden atar. Bu, alacaklının parasına daha çabuk kavuşması demektir.
• Hak Kaybının Önlenmesi: Usul kurallarının doğru uygulanması ve sürelerin kaçırılmaması, alacaklının hak kaybı yaşamaması için kritiktir. İcra avukatı, yasal süreçleri titizlikle yürüterek alacaklının hakkının kaybolmasını engeller. Örneğin, ödeme emrine itiraz gelirse doğru zamanda doğru davayı açarak alacağını savunur; haciz talebini zamanında yaparak takibin düşmesini önler.
• Borçlunun Mal Kaçırmasına Engel Olma: Uygulamada borçluların, üzerlerine kayıtlı malvarlıklarını üçüncü kişilere devrederek veya gizleyerek alacaktan kaçmaya çalıştığı durumlar sık görülür. Deneyimli bir icra avukatı, ihtiyati haciz gibi yollarla borçlunun mal kaçırmasını önleyebilir veya kaçırılmış mallar için tasarrufun iptali davası açarak alacaklının hakkını korumaya çalışır.
• Stresin Azaltılması: Bir alacaklının kendi takibini yapması, sürekli icra dairesi ve mahkeme işleriyle uğraşması oldukça yorucu ve stresli olabilir. İcra avukatı, sürecin yükünü profesyonelce üstlenerek müvekkilinin bu stresten uzak durmasını sağlar ve onu düzenli olarak bilgilendirir.

Borçlular için: İcra avukatı denince akla genellikle alacaklı taraf gelse de, borçlu için de avukat desteği son derece değerlidir. Borçlu konumundaki bir kişi, bir icra takibiyle karşılaştığında haklarını bilmediği takdirde haksız yere ödeme yapabilir veya daha fazla zararla karşılaşabilir. İcra avukatı, borçlu müvekkili adına şu açılardan fayda sağlar:

• Haksız Takiplere Karşı Koruma: Bazen borçlu olmadığı bir borç için icra takibi başlatılabilir veya borç miktarı yanlış hesaplanmış olabilir. İcra avukatı, böyle durumlarda borçlu adına derhal itiraz ederek takibin durmasını sağlar. Eğer itiraz süresi geçmişse, menfi tespit davası açarak borçlunun aslında borçlu olmadığını veya borcun ödendiğini ispat yoluna gider. Bu, borçlunun haksız yere ödeme yapmasını engelleyen kritik bir adımdır.
• Ödeme Kolaylıkları ve Müzakere: Borçlu borcunu ödemek isteyip de ödeme güçlüğü çekiyorsa, avukatı aracılığıyla alacaklıyla pazarlık yapabilir. İcra avukatı, borcun taksitlendirilmesi, belli bir kısmının ödenip kalanı için süre verilmesi veya faiz indirimi gibi konularda alacaklı tarafla müzakereler yürütebilir. Bu sayede borçlu, daha uygun şartlarda borcunu kapatma imkanı bulabilir.
• Yasal Hakların Kullanılması: Borçluların icra hukukunda çeşitli hakları vardır (örneğin, muaccel olmayan borçlar için takibin durdurulması, aynı borç için birden fazla takip yapılırsa birinin durdurulması, haczedilemeyecek mal ve gelirler listesi gibi). İcra avukatı, müvekkilinin lehine olan bu hukuki imkânları tespit edip uygular. Örneğin, tek evi olan bir kişinin evi normal şartlarda haczedilemez; avukat bu itirazı yaparak borçlunun barınma hakkını koruyabilir. Ya da maaş haczinde yasal sınırların (maaşın belli bir oranından fazlası haczedilemez) aşılmamasını sağlar.
• İcra Cezalarıyla Karşılaşmama: İcra hukukunda borçluların uyması gereken bazı yükümlülükler vardır. Örneğin, ödeme emri tebliğ alan borçlu mal beyanında bulunmazsa veya mahkemece taahhüt ettiği taksitleri ödemezse, hakkında tazyik hapsi (icra cezası) uygulanabilir. Borçlu vekili olan icra avukatı, müvekkilini bu konularda bilgilendirerek icra cezası risklerini ortadan kaldırır, gerekli adımları atar (örneğin, taahhütlü borç ödemelerinde, borçlu ödeyemeyecek duruma düşerse hapse girmemesi için gerekli hukuki başvuruları yapmak gibi).

Görüldüğü gibi, ister alacaklı ister borçlu olun, icra hukuku sürecinde avukat desteğiyle hareket etmek hak kayıplarını en aza indirir ve süreci daha sağlıklı kılar. İcra avukatı, her iki taraf için de adil bir sürecin teminatı niteliğindedir.

İyi Bir İcra Avukatı Seçimi – Nelere Dikkat Etmeli?

İcra hukuku alanında doğru avukatı bulmak, başarılı bir sonuç elde etmek için ilk adımdır. Peki bir icra avukatı seçerken hangi kriterlere dikkat etmek gerekir?

• Uzmanlık ve Tecrübe: Avukatın icra ve iflas hukuku alanında deneyimli olması çok önemlidir. Bu alanda uzun süre çalışmış, farklı icra dosyaları takip etmiş bir avukat karşılaşılabilecek sorunlara hakim olur. Özellikle haciz, iflas, itirazın iptali gibi konularda tecrübesi olan avukatlar, sorunları hızlı çözer.
• Başarı Geçmişi: Seçeceğiniz avukatın önceki icra takiplerinde elde ettiği sonuçlar fikir verebilir. Elbette her dosya kendine özgüdür, ancak geçmişte alacak tahsilatı konusunda başarılı olan veya borçluyu koruma hususunda etkili çözümler üretmiş avukatlar tercih sebebi olmalıdır. Avukatın itibarını, hakkında yapılan yorumları veya referans gösterilen müvekkil deneyimlerini araştırmak faydalı olabilir.
• İletişim ve Bilgilendirme: İcra süreci stresli olabilir. Avukatınızın sizinle açık iletişim kurması, her adımda sizi bilgilendirmesi önemlidir. Soru sorduğunuzda ulaşılabilir olması, size süreç hakkında net bilgiler vermesi gerekir. İlk görüşmede avukatın size yaklaşımı ve konuyu ele alış biçimi, ileride nasıl bir iletişim kuracağınızın göstergesi olabilir.
• Disiplin ve Titizlik: İcra hukukunda süre takibi hayati önem taşır demiştik. Bu nedenle avukatınızın düzenli, disiplinli ve titiz çalışması gerekir. Görüşme sırasında size olası yol haritasını çizebilmesi, takvime sadık kalacağını hissettirmesi güven verecektir.
• Ücret Politikası: Avukatlık ücretleri, icra dosyasının niteliğine, alacak miktarına ve işin kapsamına göre değişebilir. Avukat ile ücret konusunu en başta netleştirmek önemlidir. İcra avukatları genellikle nisbi ücret (alınacak miktar üzerinden yüzde) ve peşin ücret kombinasyonu ile çalışabilirler. Ücretin nasıl hesaplanacağı, masraflar ve başarı ücreti gibi konularda avukatınızla açık bir anlaşma yapmalısınız.
• Yasal Yetki ve Güvenilirlik: Seçtiğiniz avukatın baroya kayıtlı, ruhsatlı bir avukat olduğundan emin olun. Son zamanlarda, dolandırıcılık amaçlı bazı kişiler avukat veya arabulucu gibi davranıp borçluları arayarak para talep edebilmektedir. Resmi büro adresi, iletişim bilgileri belli, güvenilir bir avukatla çalışmak sizin için güvence olacaktır.

Doğru bir icra avukatı ile çalışmak, alacaklı için de borçlu için de süreci kolaylaştırır ve başarı şansını artırır. Bu nedenle avukat seçimi konusunda aceleci davranmamak, araştırma yapmak ve içinize sinen, güven veren bir avukat bulmak gerekir.

Sonuç

İcra hukuku, borç-alacak ilişkilerinde devletin cebri (zorlayıcı) gücünü devreye sokan, hem alacaklı hem borçlu açısından kritik öneme sahip bir alandır. Bu alanda çalışan icra avukatları, borcun tahsilinden borçlunun haklarının korunmasına kadar geniş bir yelpazede görev yaparlar. İcra avukatı; ödeme emirlerinin takibi, haciz işlemleri, itiraz ve davaların yürütülmesi, iflas süreçleri gibi pek çok karmaşık hukuki işlemi müvekkili adına üstlenerek, süreci profesyonelce yönetir.

Bir icra avukatının ne iş yaptığını anlamak, hem alacaklılar hem de borçlular için önemlidir. Alacaklı, hakkını en hızlı şekilde alabilmek için icra avukatına ihtiyaç duyarken; borçlu, haksız veya orantısız yaptırımlara maruz kalmamak için avukat desteğiyle hareket etmelidir. Her iki durumda da nihai amaç, yasalara uygun, adil ve dengeli bir icra sürecinin işlemesidir.

Unutulmamalıdır ki hukuki süreçlerde uzman desteği almak hak kayıplarını en aza indirir. İcra hukuku gibi prosedürel açıdan zengin bir alanda hata yapma payı dardır; bu yüzden tecrübeli bir icra avukatının rehberliği hem zaman kazandırır hem de hakların etkin şekilde savunulmasını sağlar. Borcunuz olsun ya da alacağınız, icra hukuku ile karşı karşıya kaldığınızda güvenilir bir avukatla çalışmak, ileriye dönük en doğru yatırım olacaktır.

Sık Sorulan Sorular

İcra avukatı ne iş yapar?

İcra avukatı, ödenmeyen borçların tahsili için icra takibi başlatma, haciz işlemlerini yürütme, itiraz ve davaları takip etme gibi görevleri yerine getirir. Alacaklının hakkını almak veya borçlunun haklarını korumak üzere, icra ve iflas hukukuna dair tüm hukuki süreçleri yönetir.

İcra avukatı hangi konularla ilgilenir?

İcra avukatları, başta para alacaklarının tahsili olmak üzere haciz, iflas, icra takibine itiraz, karşılıksız çek, ipotek takibi, nafaka alacakları, kira tahliye gibi icra ve iflas hukukunu ilgilendiren her konuda çalışırlar. Mahkeme ilamlarının (kararlarının) zorla icrası gereken durumlarda da (örneğin çocuk teslimi) devreye girerler.

İcra avukatı tutmak zorunlu mu?

Hayır, icra takibi başlatmak için avukat tutmak kanunen zorunlu değildir; alacaklılar şahsen de icra dairesine başvurabilirler. Ancak süreç karmaşık olabildiği ve hukuki bilgi gerektirdiği için bir icra avukatıyla çalışmak, hak kaybı yaşanmaması ve işlemlerin doğru yapılması açısından tavsiye edilir.

İcra takibi nasıl başlatılır?

İcra takibi, alacaklının borçlu hakkında yetkili icra dairesine takip talebi sunmasıyla başlatılır. Bu talep üzerine icra dairesi borçluya ödeme emri gönderir. Ödeme emri tebliğ edildikten sonra borçlu itiraz etmez veya borcu ödemezse takip kesinleşir ve haciz aşamasına geçilir.

İcra avukatı borçluya da yardımcı olabilir mi?

Evet. İcra avukatı sadece alacaklıya değil, borçluya da hukuki destek sağlar. Borçlu adına haksız veya hatalı icra takiplerine itiraz eder, borcun yapılandırılması için alacaklıyla görüşmeler yürütür ve borçlunun yasal haklarını (örneğin haczedilemeyecek mal bildirimleri gibi) savunur.

İcra avukatının ücreti nasıl belirlenir?

İcra avukatının ücreti, işin kapsamına ve alacak miktarına göre değişir. Genellikle avukatlar, Türkiye Barolar Birliği’nin tavsiye niteliğindeki ücret tarifesine ve davanın/işlemin niteliğine göre bir ücret belirler. Bazı icra dosyalarında, tahsil edilen miktar üzerinden belli bir yüzde “başarı ücreti” de talep edilebilir. Avukatla ücret konusunu, dosyayı teslim etmeden önce netleştirmek önemlidir.

İcra takibi ne kadar sürer?

İcra takibinin süresi, borcun türüne, borçlunun malvarlığı durumuna ve tarafların itirazlarına göre değişir. Borçlu ödeme emrine itiraz etmez ve malvarlığı uygunsa, haciz ve satış işlemleri birkaç ay içinde sonuçlanabilir. Ancak itiraz davaları, borçlunun mal kaçırma girişimleri veya iflas gibi süreçler devreye girerse, takip süreci aylar hatta yıllar alabilir.

Haciz nedir?

Haciz, borcunu ödemeyen borçlunun belirli mal ve haklarına, alacaklının talebiyle icra dairesi tarafından el konulmasıdır. Haciz işlemiyle borçlunun malları muhafaza altına alınır ve daha sonra satılarak elde edilen gelir alacaklıya ödenir. Örneğin ev, araba, banka hesabı, maaş gibi değerlere haciz konulabilir. Kanun, bazı mal ve gelirleri (örneğin borçlunun temel geçim eşyaları, asgari geçimlik maaş kısmı) haciz kapsamı dışında tutar.

İcra avukatı ne zaman devreye girer?

İcra avukatı genellikle borcun ödenmediği ve alacaklının kendi başına tahsil edemediği durumlarda devreye girer. Alacaklı taraf, borçlu ödemeyi geciktirdiğinde veya kaçındığında icra avukatına başvurarak icra takibi başlatmasını ister. Borçlu taraf ise bir icra takibiyle karşılaştığında, itiraz etmek veya uzlaşma yoluna gitmek için icra avukatından yardım alır.

İcra ve iflas avukatı aynı mıdır?

Evet, icra ve iflas hukuku birbiriyle bağlantılı olduğu için bu alanda çalışan avukatlara genellikle “İcra ve İflas avukatı” denir. İcra avukatı, iflas süreçlerini de yönetir; örneğin borçlu şirketlerin iflasının istenmesi, iflas masasına alacak kaydı, konkordato süreçleri gibi konular icra ve iflas hukukunun kapsamındadır. Dolayısıyla icra avukatı terimi, iflas konularını da içerir.