Tereke Tespiti Davası Nedir?

Tereke tespiti davası, miras bırakanın (muris) ölümünden sonra geride bıraktığı mal varlığı, haklar, alacaklar ve borçların tamamının tespit edilmesi amacıyla açılan bir dava türüdür. Bu dava, mirasçıların miras bırakanın malvarlığını ve borçlarını tam olarak bilmemeleri durumunda açılır. Tereke, ölen kişinin geride bıraktığı maddi ve manevi değerlerin tamamını ifade eder ve mirasçılara külli intikal yoluyla geçer.

Tereke Nedir?

Tereke, ölen kişinin ölüm tarihi itibarıyla sahip olduğu ve mirasçılarına intikal edebilen mal, hak, alacak ve borçların tümüdür. Tereke, miras bırakanın geride bıraktığı;

• Para,
• Araç,
• Alacak hakkı,
• İşletme,
• Gayrimenkul gibi maddi mal varlığı değerleri,
• Borçların bütününe verilen isimdir.

Türk Medeni Kanunu (TMK) 599/2. maddesine göre, mirasçılar, miras bırakanın ayni haklarını, alacaklarını, diğer malvarlığı haklarını, taşınır ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliklerini doğrudan doğruya kazanırlar. Bu durum, külli intikal olarak adlandırılır ve miras bırakanın tüm hak ve borçları bir bütün olarak kendiliğinden mirasçılara geçer.

Terekenin Aktif ve Pasif Kısımları

Tereke, aktif ve pasif olmak üzere iki kısımdan oluşur:

Terekenin Aktifi

Terekenin aktif kısmı, miras bırakanın alacakları, hakları ve diğer malvarlığı değerlerinden oluşur. Miras bırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu mal varlığına ilişkin kıymetler ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalar terekenin aktifini oluşturur. Aktif tereke, miras bırakanın ölüm tarihindeki değerlerle hesaplanır.

Terekenin Pasifi

Terekenin pasif kısmı, miras bırakanın borçları, cenaze giderleri, terekenin mühürlenmesi ve yazımı giderleri, miras bırakan ile yaşayan ve onun tarafından bakılan kimselerin üç aylık geçim giderlerinden oluşur. TMK 507/2. maddesi uyarınca, miras bırakanın borçları, terekenin pasifini oluşturur ve bu borçlar tereke hesaplamasında dikkate alınır.

Tereke Tespiti Davası Neden Açılır?

Tereke tespiti davası, mirasçıların miras bırakanın malvarlığını ve borçlarını tam olarak bilmemesi veya terekenin korunması gerektiğinde açılır. Örneğin, bazı mirasçıların terekeden mal kaçırma ihtimali varsa, diğer mirasçılar mahkemeye başvurarak terekenin mühürlenmesini ve tereke defterinin tutulmasını talep edebilirler.

Terekenin Tespiti Davasında Süreç Nasıl İşler?

Terekenin tespiti davası süreci, mahkemenin iş yoğunluğuna ve delillerin toplanma sürecine bağlı olarak değişir. Davanın süresi genellikle 1-2 yıl arasında değişebilir. Dava sürecinde mahkeme, tarafların beyanlarını alır ve ilgili kurum ve kuruluşlara müzekkereler yazarak miras bırakanın malvarlığını ve borçlarını tespit eder.

Terekenin Tespiti Davasında Görevli Mahkeme

Terekenin tespiti davalarında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise miras bırakanın son yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Dava, çekişmesiz yargı işlerinden olduğu için hasımsız olarak açılmaktadır.

Tereke Tespiti Davasının Sonuçları Nelerdir?

Tereke tespiti davası sonucunda, mahkeme miras bırakanın malvarlığı, borçları ve diğer yükümlülüklerini belirler. Terekenin tespiti, mirasçıların haklarını korur ve mirasın adil bir şekilde dağıtılmasını sağlar. Tereke tespiti davası, mirasın paylaşımı konusunda bir hüküm içermez; sadece murisin terekesini tespit eder.

Terekeye Eklenmesi Mümkün Olmayan Haklar

Bazı haklar, nitelikleri gereği terekeye dahil edilmezler. Örneğin:

• Kişilik hakkı: Kişinin ölümüyle sona eren haklar, terekeye intikal etmez.
• İntifa hakkı, sükna hakkı: Bu tür haklar kişiye sıkı sıkıya bağlıdır ve mirasçılara geçmez.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Tereke nedir?
   Tereke, ölen kişinin ölüm tarihi itibarıyla sahip olduğu ve mirasçılarına intikal edebilen mal, hak, alacak ve borçların tümünü ifade eder.
2. Tereke tespiti davası nedir?
   Tereke tespiti davası, miras bırakanın ölümünden sonra geride bıraktığı malvarlığını ve borçlarını tespit etmek amacıyla açılan bir dava türüdür.
3. Terekenin aktif ve pasif kısmı nedir?
   Terekenin aktif kısmı, miras bırakanın alacakları ve haklarından oluşur. Pasif kısmı ise miras bırakanın borçları ve diğer yükümlülüklerinden oluşur.
4. Tereke tespiti davasında görevli mahkeme hangisidir?
   Tereke tespiti davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi’dir.
5. Tereke tespiti davası ne kadar sürer?
   Tereke tespiti davası, mahkemenin iş yoğunluğuna bağlı olarak genellikle 1-2 yıl arasında sürer.

Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Saygılarımızla,