Yurt Dışında Verilen Boşanma Kararının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi

Yurt dışında verilen boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmektedir. Bu durum, özellikle yurt dışında yaşayan vatandaşların sıklıkla karşılaştığı bir sorun olup, yurt dışında boşandığı halde Türkiye’de hala evli olarak görünen kişiler için ciddi mağduriyetler yaratabilmektedir. Bu yazıda, yurt dışındaki boşanma kararlarının Türkiye’de nasıl geçerli hale getirileceği ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken adımları ele alacağız.

Yurt Dışında Verilen Boşanma Kararı Türkiye’de Nasıl Geçerli Olur?

Yurt dışında alınan bir boşanma kararı, Türkiye’de doğrudan geçerli olmaz. Boşanmanın Türkiye’de geçerli olabilmesi için Türk mahkemelerince tanınması veya tenfizi gerekmektedir. Aksi halde Türkiye’de hala evli görünebilir ve bu durum kişilerin yeniden evlenmesi, mal paylaşımı ve miras gibi konularda ciddi sorunlar yaratabilir.

Örneğin, Almanya’da boşanan bir kişi, eğer Türkiye’de bu boşanmayı tanıtmazsa, Türkiye’de hala evli olarak görünmeye devam eder. Bu durumda, yeniden evlenmek ya da Türkiye’deki malların satışını gerçekleştirmek gibi işlemler yapılamaz. Bu nedenle yurt dışında boşandıktan sonra Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası açılması zorunludur.

Tanıma ve Tenfiz Nedir?

Tanıma, yabancı bir ülkede verilen mahkeme kararının Türkiye’de hukuki sonuç doğurmasını sağlayan bir dava türüdür. Yani, yurt dışında alınmış bir boşanma kararının Türkiye’de de geçerli olabilmesi için tanıma davası açılır. Tanıma davası, boşanma gibi kesin hüküm içeren davalar için geçerlidir.

Tenfiz ise, yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de icra edilebilmesi için açılan dava türüdür. Tenfiz davası, boşanma kararının yanı sıra nafaka, velayet ve tazminat gibi icra edilebilir kararlar için açılır. Örneğin, Almanya’da alınan bir nafaka kararının Türkiye’de icra edilebilmesi için tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfiz İçin Gerekli Şartlar

Yurt dışında verilen bir mahkeme kararının Türkiye’de tanınması veya tenfizi için bazı koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar, MÖHUK (Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun) 50. maddesinde düzenlenmiştir:

• Yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş kararın bulunması,
• Kararın hukuk davalarına ilişkin olması,
• Kararın kesinleşmiş olması.

Bu koşullar sağlandıktan sonra, tanıma ve tenfiz davaları açılabilir. Tenfiz davalarında ek olarak “karşılıklılık” şartı aranır, yani yabancı ülkenin de Türkiye’de verilen kararları tanıması gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfiz İçin Gerekli Belgeler

Tanıma ve tenfiz davası açmak için aşağıdaki belgeler gereklidir:

• Yabancı mahkeme tarafından verilmiş ve kesinleşmiş kararın aslı (kararın kesinleştiğine dair mühür ve ibare bulunmalıdır),
• Bu karara ilişkin alınmış apostil şerhi,
• Kararın kesinleşme şerhi ve apostil şerhinin yeminli tercüman tarafından Türkçeye çevrilmiş hali,
• Tercüme edilen belgenin konsolosluk tarafından tasdik edilmesi.

Apostil, belgenin gerçekliğinin tasdik edilmesi ve başka bir ülkede yasal olarak kullanılabilmesini sağlayan bir belge onay sistemidir. Örneğin, Fransa’da boşanan kişilerin boşanma kararına apostil şerhi koydurmaları, bu belgenin Türkiye’de tanınmasını sağlamaz. Türkiye’de boşanmanın geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tanıma ve tenfiz davalarında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise, kişinin Türkiye’deki yerleşim yeri mahkemesi, eğer böyle bir yerleşim yeri yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu da yoksa İstanbul, Ankara veya İzmir mahkemelerinden biri olacaktır.

Tanıma ve Tenfiz Davası İçin Süre Sınırlaması Var Mıdır?

Tanıma ve tenfiz davası açmak için belirli bir süre sınırı yoktur. Ancak boşanma kararının Türkiye’de mümkün olduğunca kısa sürede tanınması veya tenfiz edilmesi, kişilerin yararına olacaktır. Zira bu sayede miras, mal paylaşımı ve yeniden evlenme gibi hukuki işlemler daha hızlı gerçekleştirilebilir.

Yurt Dışında Boşananlar İçin Tanıma ve Tenfiz Davasının Önemi

Yurt dışında yaşayan birçok kişi, boşandığı halde Türkiye’de evli olarak görünmeye devam etmektedir. Bu durum, kişilerin Türkiye’de yeniden evlenmesine engel olabileceği gibi, mal paylaşımı ve miras gibi konularda da sorunlara yol açabilir. Tanıma ve tenfiz davaları, bu tür mağduriyetlerin önlenmesi için son derece önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Yurt dışında boşandım ama Türkiye’de hala evli görünüyorum. Ne yapmalıyım?
   Yurt dışında alınan boşanma kararının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma davası açmalısınız. Bu dava ile boşanmanız Türkiye’de de hukuken tanınacaktır.
2. Tanıma ve tenfiz arasındaki fark nedir?
   Tanıma, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de hukuki sonuç doğurmasını sağlar. Tenfiz ise icra edilebilir kararların (nafaka, tazminat gibi) Türkiye’de uygulanabilmesi için gereklidir.
3. Tanıma ve tenfiz davası açmak için avukat tutmam gerekir mi?
   Tanıma ve tenfiz davalarında bizzat mahkemeye gitmeniz gerekmez. Bir avukat aracılığıyla işlemlerinizi yürütebilirsiniz.
4. Tanıma ve tenfiz davası ne kadar sürer?
   Davaların süresi mahkemelerin yoğunluğuna göre değişebilir. Genellikle birkaç ay içinde sonuçlanabilir.
5. Tanıma ve tenfiz davası için hangi mahkemeye başvurmalıyım?
   Tanıma ve tenfiz davalarında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise Türkiye’deki yerleşim yerinizin bulunduğu mahkemedir.

Bu yazı, tanıma ve tenfiz süreçleri hakkında genel bir bilgilendirme sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Detaylı bilgi ve hukuki destek için profesyonel bir avukatla iletişime geçmeniz önerilir.

Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Saygılarımızla,