Miras Paylaşımı Nedir?
Miras Paylaşımı Nedir?
Miras Hukukundaki en önemli konulardan birisi olan miras paylaşımı, mirasın mirasçılar arasında ne şekilde paylaştırılacağını açıklamaktadır.
Miras, ortaklık şeklinde mirasçılara kalır ve miras paylaşımı, bu miras ortaklığını sona erdirmek için yapılan işlemdir. Miras paylaşımı için mirasçılar anlaşmalı miras paylaşımı yapar veya mahkemeye başvurur.
Miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufla (vasiyetname vb.) miras paylaşım kurallarını belirlenmemişse veya mirasçılar anlaşamıyorlarsa, yasada yer alan miras paylaşımı kuralları geçerli olur.
Miras Paylaşımı Nasıl Olur?
Miras paylaşımı, mirasçıların aralarında anlaşarak elden paylaşma yapmaları ve paylaşma sözleşmesi imzalamaları şeklinde olur. Kendi aralarında yapacakları bir miras paylaşım sözleşmesi ile tereke malların mirasçılar arasında ne şekilde paylaştırılacağını serbestçe belirleyebilirler.
Anlaşmalı miras paylaşımı olmuyorsa, yargısal paylaşma yapılacaktır. Yargısal paylaşma bir paylaşma davası ile gerçekleştirilmektedir.
Resmi nikahsız eş konumunda bulunan kişi için Türk Hukuku belirlememiştir. Bu sebepten ötürü nikahsız eş herhangi bir zümreye dahil olmamaktadır. Nikahsız eşin mirasçı olarak kabul edilebilmesi için iki ihtimal bulunmaktadır; vasiyetname yoluyla veyahut ölene kadar bakma sözleşmesi gibi ölüme bağlı bir tasarrufun yapılması ile mümkün olacaktır.
Ölen Bir Kişinin Mirası Nasıl Paylaşılır?
Miras paylaşımı nasıl yapılır diye bakıldığında kanun mirasçılara iki tür imkan tanımaktadır. Bunlardan ilki anlaşmalı paylaşımdır. Diğer imkan ise anlaşmalı paylaşım yapılamaması halinde söz konusu olan yargısal paylaşımdır.
Anlaşmalı Miras Paylaşımı
Mirasçılar arasında anlaşma sağlanmasıyla miras paylaşımı yapılabilmektedir. Söz konusu miras paylaşmasının gerçekleştirildiği Paylaşım(Taksim) Sözleşmesi yazılı olarak yapılmalı ve tüm mirasçıların katılım sağlaması gerekmektedir. Mirasın tamamen paylaşılması mümkün olduğu gibi kısmen paylaşılabilmesi de mümkündür. Tam veya kısmi paylaşmadan söz edebilmek için oybirliği kuralı geçerlidir. Mirasçılardan biri bile tam paylaşmayı istemezse paylaşım davası açılması gerekecektir.
Terekede yer alan malların mümkün ise aynen paylaşılması esastır. Değeri azalmadan bölünemeyen tereke malı, taşınmaz bütün olarak mirasçılardan birine özgülenir. Mirasçılar bir malın bölünmesi veya özgülenmesi konusunda anlaşamazlarsa, o mal satılır ve bedeli bölüştürülür.
Yargısal Miras Paylaşımı (Paylaşma Davası)
Mirasçılar aralarında anlaşmalı paylaşma gerçekleştiremezse yargısal paylaşma yapılır. TMK m. 642/2’ye göre, her mirasçı, terekedeki malların aynen, olanak yoksa satış ile paylaştırılmasına karar verilmesini talep edebilir. Ancak, sözleşme veya kanun uyarınca miras ortaklığını sürdürmek zorunluysa miras paylaşımı istenemez.
Paylaşma davasında görevli ve yetkili mahkeme, murisin yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesidir. Bu dava, paylaşım isteyen mirasçılar tarafından diğer mirasçılara karşı açılır.
Mahkeme, taşınmazları mirasçılar arasında aynen bölerek paylaştıracaktır. Mahkeme, taşınmazlardan her birinin tamamını bir mirasçıya vererek mirası dağıtabilir. Bu yol ile miras dağılımı yapıldığında, eğer taşınmazların değerleri arasında fark varsa, eksik değere para eklenerek miras payları denkleştirilir. Aynen paylaşma olanaksız ise paylaşma satış yoluyla gerçekleştirilebilir.
Türk Medeni Kanunu’na Göre Miras Paylaşımı
Türk Medeni Kanunu’nun 495. maddesine göre mirasçılar, miras bırakanın altsoyu (çocukları ve torunları), üstsoyu (anne-baba ve onların ebeveynleri) ve sağ kalan eştir. Miras paylaşımı, bu kişilerin miras paylarına göre yapılır.
Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı Nasıl Olur?
Kardeşler arası miras paylaşımı, hangi zümredeki kardeşlerden bahsedildiğine göre değişiklik gösterir. Burada miras payları incelenmelidir. Zümreler:
- Birinci Zümre:Miras bırakanın çocukları, torunları ve torunlarının çocuklarıdır.
- İkinci Zümre:Miras bırakanın anne-babası ve onların çocukları (miras bırakanın kardeşleri)dır.
Birinci Zümredeki Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı
Birinci zümre, miras bırakanın çocukları, torunları ve torunlarının çocuklarını kapsar. Birinci zümrede yer alan kardeşler, miras bırakanın çocuklarıdır. Kardeşler arasında miras paylaşımı, mirası murisin eşi ile paylaşıp paylaşmadığına göre değişir:
- Eşin Varlığında:Eşin miras payı 1/4 olur. Geriye kalan 3/4, kardeşler arasında eşit paylaşılır.
- Eşin Yokluğunda:Mirasın tamamı kardeşler arasında eşit paylaşılır. Eğer miras bırakanın çocuklarından biri (kardeşlerden biri), miras bırakandan önce vefat etmişse ve vefat eden kardeşin çocuğu varsa miras payı bu altsoya geçer.
İkinci Zümredeki Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı
İkinci zümre, miras bırakanın anne-babası ve onların çocuklarını (miras bırakanın kardeşleri) kapsar. İkinci zümredeki kardeşler arasında miras paylaşımı, miras bırakanın altsoyu (çocukları) yoksa gündeme gelir:
- Eşin Varlığında:Eşin miras payı 1/2 olur. Geriye kalan 1/2, kardeşler arasında eşit paylaşılır. Anne veya babadan biri sağ ise kardeşlerin payı 1/4, anne veya babanın payı 1/4 olur.
- Eşin Yokluğunda:Mirasın tamamı kardeşler arasında eşit paylaşılır.
Babadan Kalan Miras Nasıl Paylaşılır?
Babadan kalan miras paylaşımı, miras bırakanın altsoyu (çocukları) arasındaki miras paylaşımını ifade eder. Miras bırakanın altsoyu, birinci zümre mirasçıdır. Baba öldüğünde miras paylaşımı nasıl olur anlamak için murisin sağ kalan eşinin olup olmadığına bakılır:
•Eşin Varlığında: Mirasın 1/4’ü eşe, kalan 3/4 altsoy arasında eşit olarak paylaşılır.
•Eşin Yokluğunda: Mirasın tamamı altsoy arasında eşit paylaşılır.
Mirastan Kim Ne Kadar Pay Alır?
Miras hukukunda mirastan kimin ne pay alacağı, zümre sistemi ile belirlenir. Alt zümrede mirasçı varken üst zümreye miras geçmez. Yani birinci zümrede mirasçı varsa ikinci zümredeki kişiler mirasçı olamaz. Birinci zümrede mirasçı bulunmaması halinde ikinci zümre mirasçı olabilir. Aynı şekilde ikinci zümrede mirasçı varsa üçüncü zümredeki kişiler mirasçı olamaz.
Miras Paylaşım Oranları
Miras paylaşım oranları, eşin hangi zümre ile birlikte mirasçı olmasına göre değişir:
Miras Bırakanın Altsoyu:
Altsoy ve Eşin Birlikte Mirasçı Olması:
Anne ve Babanın Mirasçı Olması:
Anne ve Baba ile Eşin Mirasçı Olması:
Büyük Anne ve Büyük Babanın Mirasçı Olması:
Büyük Anne ve Büyük Baba ile Eşin Mirasçı Olması:
Kardeşler ve Eşin Mirasçı Olması:
Anne veya Babadan Biri, Kardeşler ve Eşin Mirasçı Olması:
Miras Paylaşımı Yasal Süresi Ne Kadardır?
Miras paylaşımı, herhangi bir süreye tabi değildir. Mirasçılar, miras ortaklığı devam ettiği sürece yani miras paylaşımı yapılmadıkça her zaman mirasın paylaşılmasını talep edebilirler. Ancak miras davaları bakımından 1 yıl, 10 yıl ve 20 yıllık süreler mevcuttur.
Miras Paylaşımında Anlaşmazlık Olursa Ne Olur?
Türk Medeni Kanunu’nda yer alan paylaşma kuralları genellikle emredici nitelikte değildir. Mirasçılar, paylaşmanın nasıl yapılacağını serbestçe kararlaştırabilirler. Ancak, miras paylaşımında mirasçılar arasında anlaşmazlık olursa, yargısal paylaşma yoluna başvurulabilir. Yargısal paylaşma, paylaşma davası ile sağlanır. Her bir mirasçı, sulh hukuk mahkemesinden mirasın paylaşılmasını talep edebilir.
Miras Paylaşımı Davası
Miras paylaşımı davası, mirasçılar arasında mirasın paylaşımı konusunda anlaşma sağlanamaması halinde gündeme gelen bir davadır. Mirasçılar arasında uyuşma sağlanamadığı takdirde her mirasçı, sözleşme veya kanun gereği zorunlu değilse, her zaman miras paylaşımı davası açabilir. Bu davada mahkeme, bilirkişi aracılığıyla miras paylaşımı hesaplama işlemlerini gerçekleştirir ve dava neticesinde miras bölüşümü sağlanmış olur.
Miras Paylaşımı İçin Avukat Desteği
Miras hukuku, kişinin ölümü ile mal varlığında ortaya çıkan hukuki durumu konu edinir. Bu alan; terekenin durumu, mirasın intikali, ölüme bağlı tasarruflar, miras paylaşımı, muris muvazaası ve mirasın reddi gibi hususları kapsar. Miras davaları, miras hukuku alanında yer alan bir dava türüdür. Miras hukuku karmaşık, detaylı ve kişiye hak ve yükümlülükler yükleyen, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler içeren bir hukuk dalıdır.
Miras hukuku kapsamında yer alan miras paylaşımı da oldukça uyuşmazlık içerebilecek bir konudur. Miras paylaşımının hukuka ve hakkaniyete uygun şekilde yapılabilmesi ince bir meseledir. Miras bırakanın terekesinin tam ve doğru şekilde ortaya konulması, mirasçının saklı paylarını ihlal eden tasarrufların olup olmadığı ve mirastan mal kaçırma gibi bir durum olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Aksi halde yapılacak olan miras paylaşımı neticesinde kişi gerçekten hakkı olan miras payını elde edemeyecektir. Dolayısıyla alanında uzman ve deneyimli iyi bir miras avukatı desteğinden faydalanılması uygun olacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Baba Bir Anne Farklı Kardeşlerin Miras Paylaşımı
Baba vefat ettiğinde tüm çocukları ve ölüm tarihindeki eşi mirası paylaşır. Eşin miras payı 1/4 olur, kalan 3/4 tüm çocuklar arasında eşit paylaşılır. Çocuğun hangi anneden olduğunun önemi yoktur. Eş yok ise, tüm miras çocuklara geçer. İlk annenin vefat etme durumunda ise, annenin kendisinden olma çocuğu ile eşi arasında paylaştırılacaktır. Vefat eden annenin altsoyu olan çocuk 3/4 pay alırken eş 1/4 pay alacaktır.
Miras Paylaşımı ve Kardeşler Arasında Uyuşmazlık
Miras paylaşımı konusunda kardeşler arasında uyuşmazlık olması durumunda yargısal paylaşma yoluna başvurulabilir. Yargısal paylaşma, miras paylaşımı davası ile sağlanır. Her bir mirasçı, sulh hukuk mahkemesinden mirasın paylaşılmasını talep edebilir.
Tapuda Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Miras kalan bir taşınmaz varsa, mirasçılar bu tapuda elbirliği ile malik olur. Dolayısıyla her mirasçıya hissesi oranında taşınmaz intikal edebilir. Tapuda tasarrufta bulunabilmek için tüm mirasçıların anlaşması veya mahkeme kararı gerekmektedir. Hisseli tapu miras paylaşımı halinde hiçbiri taşınmaz üzerinde tek başına tasarrufta bulunamaz.
İslam’da Miras Paylaşımı
İslam’da miras paylaşımı, Kuran, sünnet ve içtihatlara bakılarak yapılmaktadır. Kişinin miras bırakana olan yakınlığı, mirasçı olmada ve mirastan alınan payın oranının tespitinde esas alınır. Kuran’da miras paylaşımı, somut olayın özellikleri ve koşullarına göre yapılmaktadır.
Dinen miras paylaşımı konusunda erkek evlatların miras payı, kız evlatların miras payının iki katıdır. Murisin anne ve babasıyla birlikte çocukları da varsa, anne ve babanın her birinin miras payı terekenin 1/6’sıdır. Murisin çocuğu yoksa, anne ve baba 1/3 oranında paya sahip olur.
Hukuki Danışmanlık ve Destek
Miras hukuku, kişinin ölümü ile malvarlığında ortaya çıkan hukuki durumu konu edinir. Bu süreçte uzman bir miras avukatından destek almak, haklarınızın korunması ve sürecin doğru şekilde yönetilmesi için önemlidir. Miras taksimi, veraset ilamı alınması, miras davaları ve diğer hukuki işlemler konusunda size yardımcı olabiliriz.
Herhangi bir soru veya talebiniz durumunda, bizlerle iletişime geçebilir ve online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz. Miras paylaşımı sürecinde haklarınızın en iyi şekilde korunması için uzman bir avukatın rehberliğinde hareket etmek büyük önem taşır.
Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.
Saygılarımızla,
