Katkı Payı Alacağı Davası

Boşanma sürecinde taraflar arasında en çok gündeme gelen konulardan biri, evlilik birliği süresince alınan malların nasıl paylaşılacağı ve bu mallara kimin ne oranda katkı sağladığıdır. Özellikle bir eşin diğer eşin üzerine kayıtlı bir malın edinilmesine doğrudan ya da dolaylı katkı sağlaması, hukuken karşılık bulur. Bu durumda açılan dava türü, katkı payı alacağı davasıdır. Bu yazımızda, katkı payı alacağı nedir, hangi durumlarda açılır, nasıl hesaplanır ve 2025 yılında hangi yasal düzenlemeler geçerlidir? tüm yönleriyle açıklıyoruz.

Katkı Payı Alacağı Nedir?

Katkı payı alacağı, evlilik birliği süresince bir eşin, diğer eşin malvarlığına doğrudan katkı yapması ve bu katkının karşılıksız kalması durumunda açılan bir alacak davasıdır. Özellikle kişisel mal rejimi uygulanan evliliklerde bu davalar sıklıkla gündeme gelir.

Katkı Payı Alacağı Davası Ne Zaman Gündeme Gelir?

• Evlilik öncesinde yapılan mal rejimi sözleşmesiyle mal ayrılığı rejimi seçilmişse,
• Mal rejimi sona ermişse ve edinilmiş mallara katılma rejimi dışında bir rejim uygulanıyorsa,
• Eşlerden biri, diğerinin adına alınan mala finansal katkı sağlamışsa, ancak tapu kendi üzerine değilse.

Bu tür katkılar karşılıksız bırakıldığında katkı payı alacağı davası ile tazmin edilmesi mümkündür.

Katkı Payı Alacağı ile Katılma Alacağı Arasındaki Fark

Katılma Alacağı	Katkı Payı Alacağı
Yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminde gündeme gelir	Mal ayrılığı rejimi gibi sözleşmeli rejimlerde ortaya çıkar
Eşin malı edinmiş olması yeterlidir	Diğer eşin doğrudan katkı yaptığı ispatlanmalıdır
Tüm edinilmiş mallar değerlendirilir	Sadece katkı yapılan mallar dikkate alınır
Rejim sona erdiğinde gündeme gelir	Rejim boyunca yapılan katkılar için talep edilir

Katkı Türleri Nelerdir?

• Nakit ödeme (peşinat, kredi taksiti)
• Altın veya ziynet eşyası bozdurma
• Miras, bağış, birikim
• Ev eşyası, inşaat malzemesi katkısı
• Emek katkısı (işçilik, bakım, tamirat)

Her türlü katkı, malın edinilmesine doğrudan destek sağlayacak nitelikte olmalıdır.

Katkı Payı Alacağı Davası Nasıl Açılır?

1. Mal rejimi sona ermeli (boşanma kararı, ölüm, sözleşmeyle değişiklik).
2. Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi
3. Yetkili Mahkeme: Davalının yerleşim yeri mahkemesi ya da taşınmazın bulunduğu yer
4. Dava dilekçesi ile birlikte aşağıdaki belgeler sunulmalıdır:

Gerekli Belgeler:

• Tapu kaydı (malın kimin adına olduğu)
• Banka dekontları
• Ziynet eşyası bozdurma belgeleri
• Kredi ödeme belgeleri
• Tanık beyanları
• Faturalar, satış sözleşmeleri

Katkı Payı Alacağı Nasıl Hesaplanır?

Mahkeme, katkı oranını belirlerken şu adımları izler:

1. Malın edinildiği tarihteki değeri belirlenir.
2. Eşin katkısı oranı tespit edilir.
3. Malın güncel rayiç değeri hesaplanır.
4. Katkı oranı bu değere uygulanarak katkı payı alacağı belirlenir.

Örnek Hesaplama:

• Ev alımında eşin katkısı: 100.000 TL
• Malın alım tarihindeki toplam değeri: 400.000 TL
• Katkı oranı: %25
• Malın güncel değeri: 800.000 TL
• Katkı payı alacağı: 800.000 x %25 = 200.000 TL

Dava Ne Kadar Sürede Açılmalıdır?

Türk Medeni Kanunu m. 178’e göre:

“Mal rejiminin sona ermesinden itibaren 1 yıl içinde katkı payı alacağı davası açılmalıdır.”

Bu süre hak düşürücü süredir. Süre geçerse dava hakkı kaybedilir.

Katkı Payı Alacağı Davası Ne Kadar Sürer?

Bu tür davalarda:

• Bilirkişi raporu alınması,
• Malın rayiç değerinin tespiti,
• Delillerin toplanması gibi işlemler yapılır.

Bu nedenle dava süresi genellikle 6 ay ile 1.5 yıl arasında değişir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Katkı payı alacağı tapu kimin adına olursa olsun talep edilebilir mi?

Evet. Tapu diğer eş adına olsa bile katkı yapıldığının ispatı yeterlidir.

Eşin ailesinden gelen katkılar da dikkate alınır mı?

Evet. Eşin ailesinden gelen destek de katkı olarak değerlendirilebilir.

Katkı yalnızca para ile mi olur?

Hayır. Emek katkısı, eşyanın verilmesi, kredi ödeme gibi farklı şekillerde olabilir.

Dava açmadan uzlaşma mümkün mü?

Evet. Taraflar arasında anlaşma sağlanırsa dava açmadan da ödeme yapılabilir.

Altın bozdurulmuş ama dekont yoksa ne olur?

Tanık beyanları ve diğer delillerle katkı ispatlanabilir.

Bu dava boşanmadan önce açılabilir mi?

Hayır. Mal rejimi sona ermeden bu dava açılamaz.

Sonuç

Katkı payı alacağı davası, evlilik içinde yapılan katkıların hakkaniyetli şekilde değerlendirilmesini sağlayan önemli bir yasal araçtır. Mal rejimi sözleşmesi yapılmış ya da mal ayrılığı uygulanmışsa, eşlerin katkıları çoğu zaman göz ardı edilebiliyor. Bu nedenle, özellikle tapusu diğer eşe ait mallarda emeği, maddi desteği olan tarafın hakkını koruyabilmesi için katkı payı alacağı davası büyük önem taşır. 2025 yılı itibarıyla bu davalarda Yargıtay’ın yerleşik içtihatları doğrultusunda daha adil ve isabetli kararlar verilmektedir.