İzin ve Tatil Günleri

4857 sayılı İş Kanunu, işçilerin çalışma hayatını düzenleyen temel yasadır. Bu kanun, işçilerin yalnızca yıllık ücretli izin hakkını değil, aynı zamanda özel yaşamlarını ilgilendiren ve işin gerekliliklerinden kaynaklanmayan durumlarda mazeret izni kullanma hakkını da tanımaktadır. Mazeret izni, işçinin evlenme, yakınlarının ölümü, eşinin doğum yapması gibi özel durumlarda işe gelememesi halinde ücretli olarak izin kullanmasına imkan tanır. İşveren, mazeret iznini vermek zorundadır ve bu iznin verilme şekli kanunda açıkça düzenlenmiştir.

Ücretli Mazeret İzinleri Nasıl Düzenlenmiştir?

4 Nisan 2015 tarihli ve 6645 sayılı kanunla yapılan değişiklikle birlikte, 4857 sayılı İş Kanunu’nun Ek-2’nci maddesi ile işçilere ücretli mazeret izin hakkı getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre işçiye;

• Evlenmesi veya evlat edinmesi halinde üç gün,
• Ana, baba, eş, kardeş veya çocuğun ölümü halinde üç gün,
• Eşinin doğum yapması halinde beş gün ücretli mazeret izni verilir.

Ayrıca, en az %70 engelli veya süreğen hastalığı olan çocukların tedavisinde ebeveynlerden birine yılda 10 güne kadar ücretli izin hakkı da tanınmıştır. Bu izin, rapor ile belgelenmek kaydıyla, toptan veya parça parça kullanılabilir.

Hafta ve Genel Tatil Günleri ile Mazeret İzinlerinin Çakışması

4857 sayılı İş Kanunu, mazeret izinlerinin iş günü değil, gün olarak düzenlenmesini öngörmektedir. Bu nedenle, mazeret izni hafta ve genel tatil günlerine rastladığında tatil günleri mazeret izninden düşülmez. Örneğin, işçinin cuma günü eşi vefat ederse ve üç günlük mazeret izni verilirse, hafta tatili olan pazar günü izinden düşülmez. Yani iznin süresi pazartesi günü sona erer.

Mazeret İzninin Kullanımı İçin Belgeleme Zorunluluğu

İşçi, mazeret iznini kullanabilmesi için mazeretini belgeleme zorunluluğuna sahiptir. Örneğin, evlilik izni için evlilik belgesi, ölüm izni için ölüm belgesi işverene ibraz edilmelidir. Bu belgeler, işverenin izni düzenli şekilde vermesi için gereklidir.

Mazeret İzinlerinin Doğduğu Anda Kullanılması Gerekir

Mazeret izinleri, olaya bağlı haklar olduğu için doğduğu anda kullanılmalıdır. Yani, işçi mazeret iznini daha sonra kullanmak üzere biriktiremez. Yargıtay da bu konuda, mazeret izinlerinin yıllık ücretli izin gibi birikerek kullanılmayacağına ve ücrete dönüşmeyeceğine hükmetmiştir. İşçi, mazeret izni kullanmadığı takdirde bu hakkını kaybeder.

Mazeret İzni ile Yıllık Ücretli İzin Çakışabilir mi?

4857 sayılı İş Kanunu’na göre mazeret izinleri ile yıllık ücretli izin çakışamaz. İşçi yıllık izinde iken mazeret izni gerektiren bir durum yaşanırsa, işçi mazeret izni talep edebilir ve bu izin yıllık izinden mahsup edilemez. Bu durum, işçiyi koruma amacıyla düzenlenmiştir.

Sonuç

İşçilerin ücretli mazeret izin hakları, iş günü olarak değil gün olarak düzenlenmiştir. Bu izinlerin hafta ve genel tatil günlerine rastlaması halinde, tatil günleri izin süresinden düşülmez. Ayrıca, mazeret izni olayın gerçekleştiği anda kullanılmalı ve belge ile desteklenmelidir. İşverenin, bu izni vermeme gibi bir yetkisi yoktur.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Mazeret izni yıllık izinden mahsup edilir mi?
   Hayır, mazeret izni yıllık izinden mahsup edilemez. Her iki izin türü birbirinden bağımsızdır ve çakışmaları halinde mazeret izni yıllık izne dahil edilmez.
2. Mazeret izni hafta tatiline denk gelirse ne olur?
   Mazeret izni hafta tatiline denk gelirse, tatil günü izin süresinden düşülmez. Örneğin, cuma günü başlayan üç günlük mazeret izni pazartesi sona erer.
3. Mazeret izni kullanılmazsa ücrete dönüşür mü?
   Hayır, mazeret izni kullanılmadığında ücrete dönüşmez. Yargıtay kararlarına göre, bu izin kullanılmadığında kaybolur ve sonradan talep edilemez.
4. Mazeret izni için işverene belge vermek zorunlu mu?
   Evet, işçi mazeret izni talep ederken evlilik, doğum, ölüm gibi durumları belgelemek zorundadır. Bu belgeler iznin kullanılabilmesi için işverene sunulmalıdır.
5. Mazeret izni hangi durumlarda kullanılabilir?
   Mazeret izni, evlilik, doğum, ölüm gibi özel durumlar için kullanılabilir. Ayrıca, engelli çocukların tedavisi için de mazeret izni hakkı bulunmaktadır.

Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Saygılarımızla,