İşçinin İşe Gelmemesi (Devamsızlık) ve İşverenin Haklı Fesih Hakkı
İş kanununa göre işçinin işe gelmemesi yani devamsızlık yapması, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesine neden olabilir. İş Kanunu’nun 25. maddesi, işverenin işçinin devamsızlık nedeniyle sözleşmesini feshetmesine izin verirken, hem işverenin hem de işçinin dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. İşte işçinin devamsızlık yapması ve buna bağlı olarak işverenin haklı fesih hakkının kullanılması süreciyle ilgili detaylar:
İş Kanunu’na Göre İşçinin Devamsızlığı Nedeniyle Fesih (m. 25/2)
İş Kanunu’nun 25. maddesi, işverenin haklı fesih hakkını düzenler ve madde 25/2’de işçinin işe devamsızlığı nedeniyle haklı fesih imkanı tanınmıştır. Bu maddeye göre işveren, işçinin iş sözleşmesini aşağıdaki koşullar altında haklı nedenle feshedebilir:
- İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki iş günü işe gelmemesi.
- Bir ay içinde iki kez herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü işe gelmemesi.
- Bir ayda üç iş günü devamsızlık yapması.
Bu devamsızlıkların ardışık olması gerekmeyebilir. Önemli olan, işçinin devamsızlık yapması ve bu devamsızlığın haklı bir sebebe dayanmamış olmasıdır. Bu hallerde işveren, iş sözleşmesini sürenin bitimini beklemeden veya ihbar süresi uygulamadan feshedebilir.
İşverenin Haklı Fesih Hakkının Kullanılması
İşçinin devamsızlığı nedeniyle iş sözleşmesinin feshi sürecinde işverenin uyması gereken bazı adımlar vardır:
- Tutanak Tutulması: İşçinin devamsızlık yaptığı günlerde, işyerinde tanıkların huzurunda tutanak tutulması önemlidir. Bu tutanak, olası bir davada delil olarak kullanılabilir.
- Savunma Alınması Gerekir mi?: İş Kanunu m. 25/2, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar nedeniyle yapılacak fesihlerde savunma alınması şartı aramaz. Yani, devamsızlık nedeniyle işçinin savunmasının alınması zorunlu değildir.
- Fesih Bildirimi: İşveren, devamsızlık nedeniyle iş sözleşmesini feshettiğini işçiye yazılı olarak bildirmelidir. Fesih bildiriminin yazılı olması, gelecekte doğabilecek uyuşmazlıklarda ispat açısından büyük önem taşır.
- Fesih Süresi: Devamsızlık nedeniyle fesih kararı, devamsızlığın gerçekleştiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde yapılmalıdır. İşverenin bu süre içinde fesih hakkını kullanmaması durumunda hak düşer ve fesih hakkı ortadan kalkar.
İşçinin Devamsızlığının Haklı Nedenleri
Bazı durumlarda işçinin devamsızlık yapması haklı bir nedene dayanabilir. Yargıtay içtihatlarına göre, işçinin devamsızlığının haklı bir nedene dayandığı durumlar şunlardır:
- İşçinin yakın akrabalarından birinin ölümü.
- İşçinin kendisinin veya aile bireylerinin hastalığı.
- Yerel seçimlere katılmak gibi zorunlu sebepler.
- İşçinin doğum yapması.
Bu tür haklı nedenlerin varlığı halinde işçinin, işvereni bilgilendirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Eğer işçi, devamsızlık nedenini işverene bildirmezse, işveren bu durumda haklı nedenle fesih yapabilir.
Devamsızlık Nedeniyle Fesih ve Tazminat Hakkı
Devamsızlık nedeniyle işten çıkarılan işçi, haklı fesih yapıldığı için kıdem ve ihbar tazminatı alamaz. Ancak, işçinin çalışmasından kaynaklanan fazla mesai, kullanılmayan yıllık izin gibi diğer işçi alacakları ödenmek zorundadır.
İşçinin Dava Hakkı
İşçi, yapılan feshin haksız olduğunu düşünüyorsa, işe iade davası açabilir. İşe iade davasında işçi, devamsızlığının haklı bir nedene dayandığını ve işverene bildirimde bulunduğunu ispat etmek durumundadır. Eğer işçi, davayı kazanırsa, işverenden işe iadesini talep edebilir ya da iş güvencesi tazminatı alabilir.
İşveren Ne Yapmalıdır?
İşveren, işçinin devamsızlığı nedeniyle fesih işlemlerini başlatmadan önce, fesih işlemleri için gerekli tüm usuli işlemleri tam olarak yapmalıdır. Tutanak tutulması, fesih bildirimi gibi adımlar, olası davalarda işverenin elini güçlendirecektir. Ayrıca işverenin, işçinin devamsızlık gerekçesini araştırması, sağlık raporları gibi belgeleri dikkate alması önemlidir.
Sonuç
İşçinin devamsızlığı, işveren açısından iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkı doğurur. Ancak işverenin, fesih işlemini usulüne uygun şekilde yapması büyük önem taşır. İşçinin savunması alınmasa bile devamsızlığın kayıt altına alınması, tanıkların beyanları ve işçinin durumu hakkında bilgi toplanması, fesih işleminin geçerliliği açısından dikkat edilmesi gereken hususlardır.
SSS (Sıkça Sorulan Sorular)
- İşçi, ardışık olmayan günlerde işe gelmezse işveren fesih yapabilir mi?
Evet. Bir ay içinde üç iş günü devamsızlık yapan işçinin iş sözleşmesi feshedilebilir. - İşçinin savunması alınmadan fesih yapılabilir mi?
İş Kanunu m.25/2’ye göre, devamsızlık nedeniyle fesihlerde işçinin savunmasının alınmasına gerek yoktur. - Devamsızlık nedeniyle işten çıkarılan işçi dava açabilir mi?
Evet. İşçi, yapılan feshin haksız olduğunu düşünüyorsa işe iade davası açabilir. - İşçinin kıdem ve ihbar tazminatı alma hakkı var mı?
İşçinin devamsızlığı nedeniyle yapılan fesih haklı nedenlere dayandığından kıdem ve ihbar tazminatı ödenmez. - İşveren devamsızlık nedeniyle fesih yaparken nelere dikkat etmelidir?
İşveren, devamsızlığı ispatlamak için tutanak tutmalı ve fesih kararını 6 gün içinde yazılı olarak işçiye bildirmelidir.
Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.
Saygılarımızla,