Trafik Kazaları ve Değer Kaybı Tazminatı: Trafik Kazası Avukatı Ne Yapar?

Trafik kazaları, günlük yaşamın acı gerçeklerinden biridir ve en dikkatli sürücüler bile bir kazaya karışabilir. Bir trafik kazası sonrasında öncelikle can güvenliği ve sağlık gelir; ancak kazanın maddi sonuçları da göz ardı edilmemelidir. Araçlar kazalarda hasar görür, onarılır ve tekrar kullanıma döner. Ne var ki, araç tamamen tamir edilse bile kaza geçmişi nedeniyle piyasa değerinde bir düşüş yaşanması kaçınılmazdır. İşte bu değer düşüklüğüne araç değer kaybı denir. Birçok araç sahibi, aracının onarımdan sonra eskisi kadar değerli olmadığını fark eder fakat bu değer kaybının tazmin edilebileceğini bilmeyebilir.

Aracınızın kaza öncesi değeri ile kaza sonrası değeri arasındaki fark, sizin için gerçek bir ekonomik kayıptır. Araç değer kaybı tazminatı, kazada kusuru olmayan veya az kusurlu tarafın bu kaybının karşılanmasını sağlayan hukuki bir yoldur. Yani, kazada zarar gören taraf, aracının uğradığı değer düşüşünü kazaya sebep olan karşı taraftan veya onun sigortasından talep edebilir. Bu süreç teknik ve hukuki bilgi gerektiren bir süreç olduğundan, trafik kazası konusunda uzman bir avukat desteği almak hak kayıplarının önüne geçilmesi için son derece önemlidir. Bu yazıda, trafik kazaları sonrası araç değer kaybı kavramını, değer kaybı tazminatının nasıl talep edileceğini ve özellikle trafik kazası avukatının bu süreçte ne yaptığını tüm boyutlarıyla ele alacağız.

Araç Değer Kaybı Nedir?

Kısaca tanım: Araç değer kaybı, bir trafik kazası sonrasında onarılan aracın, kaza öncesine kıyasla ikinci el piyasa değerinde meydana gelen azalmaya verilen addır. Bir başka deyişle, kaza geçiren ve hasar alıp tamir edilen araç, her ne kadar tamamen onarılsa da artık “kazalı” olarak bilinir. Bu durum, aracın siciline işlenen hasar kaydı nedeniyle, ileride satışa çıkarıldığında alıcıların araca temkinli yaklaşmasına yol açar. Sonuç olarak araç, benzer özellikteki hiç kaza yapmamış bir araca göre daha düşük bir fiyatla alıcı bulur. Aradaki bu fiyat farkı aracın değer kaybıdır.

Bir örnekle açıklayalım: Diyelim ki kaza öncesi değeri 300.000 TL olan bir aracınız var. Kaza sonrasında aracınız onarıldı ve benzer kondisyondaki kazasız araçlar piyasada 290.000 TL ediyorken sizin aracınızın piyasa değeri 270.000 TL’ye düştü. İşte bu durumda araçta yaklaşık 20.000 TL’lik bir değer kaybı oluşmuş demektir. Araç değer kaybı, sadece aracın fiziksel hasarı değil, hasar geçmişinin yarattığı itibar kaybı nedeniyle oluşur.

Araç değer kaybı hemen her maddi hasarlı trafik kazasında gündeme gelebilir. Özellikle yeni veya yüksek piyasa değerine sahip araçlar, kaza sonrası belirgin bir değer düşüşü yaşayabilir. Ancak aracın yaşı ilerledikçe ve kilometresi arttıkça, kaza öncesinde de ikinci el değeri düşeceğinden, değer kaybının boyutu nispeten azalabilir. Yine de, aracınızın modeli, markası, yaşı, kilometresi, hasarın boyutu ve onarımın niteliği gibi birçok faktör değer kaybının miktarını etkiler. Kimi zaman küçük bir hasar çok büyük bir değer kaybı yaratmazken, yapısal hasar veya birden fazla parça değişimi gerektiren kazalar ciddi tutarlarda değer kaybına yol açabilir.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nedir?

Araç değer kaybı tazminatı, yukarıda bahsedilen değer kaybının, kusurlu taraftan talep edilebilmesini sağlayan hukuki tazminat türüdür. Trafik kazasının ardından, kazada kusuru bulunmayan (veya kısmi kusurlu) araç sahibi, aracının onarılmış olmasına rağmen uğradığı değer düşüklüğünü tazmin ettirme hakkına sahiptir. Bu tazminat hakkı, mağdur sürücülerin maddi kayıplarını gidermeyi amaçlar ve adaletin sağlanması için önemli bir mekanizmadır.

Türk hukukunda, Karayolları Trafik Kanunu ve genel borçlar hukuku prensipleri gereği, bir trafik kazasında zarara uğrayan taraf, uğradığı tüm gerçek zararları talep edebilir. Aracın tamir masrafları, karşı tarafın zorunlu trafik sigortası tarafından karşılanır; ancak tamir edilip teslim alınan aracın piyasa değeri hala kaza öncesine göre düşük olabilir. İşte bu noktada devreye araç değer kaybı tazminatı girer. Kusurlu araç sürücüsünün trafik sigortası, poliçe limitleri dahilinde, karşı tarafa ait araçta oluşan değer kaybını da karşılamakla yükümlüdür. Eğer sigorta poliçesi bu zararı tam olarak karşılamazsa veya poliçe limitleri yetersiz kalırsa, kazaya sebep olan sürücü ve araç sahibi, sigorta kapsamı dışında kalan tutardan doğrudan sorumludur.

Önemli: Araç değer kaybı tazminatı, yalnızca kazada zarar gören (mağdur) tarafa yöneliktir. Kazada tamamen kusurlu olan taraf, kendi aracındaki değer kaybı için karşı taraftan herhangi bir talepte bulunamaz. Bunun istisnası, eğer kusurlu sürücünün kasko poliçesinde özel bir değer kaybı teminatı varsa, kendi sigorta şirketinden bu zararı karşılamasıdır. Ancak standart kasko poliçelerinde araç değer kaybı genellikle teminat kapsamında değildir. Bu nedenle, bir kazada haklı taraf değilseniz, kendi aracınızın değer kaybını ne karşı tarafın sigortasından ne de kendi trafik sigortanızdan talep edemezsiniz.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybının hesaplanması, basit bir formülden ziyade uzmanlık gerektiren bir değerlendirme sürecidir. Her kazanın koşulları farklı olduğu için değer kaybını belirlerken birçok kriter göz önüne alınır:

• Araç özellikleri: Aracın marka ve modeli, yaşı, kaza anındaki kilometresi önemli faktörlerdir. Daha yeni ve az kilometredeki araçlar genelde daha yüksek değer kaybına uğrayabilir çünkü piyasa değerleri yüksektir ve hasar kaydı alıcılar için büyük bir caydırıcı olabilir.
• Hasarın boyutu: Kazada aracın hangi kısımlarının etkilendiği ve hasarın ne kadar ciddi olduğu kritiktir. Sadece tampon değişimi gibi küçük bir hasarla, şasi veya direklerin zarar gördüğü büyük bir hasar aynı etkiyi yaratmaz. Aracın boyanan veya değişen parçaları arttıkça ikinci el değeri daha fazla düşer.
• Önceki hasar geçmişi: Aracın kazadan önce de hasar kaydı olup olmadığı değerlendirilir. Daha önce benzer bir bölgeden hasar almış ve tamir görmüş bir araçta, aynı bölgedeki ikinci bir hasar için ekstra değer kaybı hesaplanmayabilir, çünkü aracın değeri zaten ilk kazada düşmüştür.
• Piyasa koşulları: Aracın kaza tarihindeki piyasa rayiç değeri belirlenir. Bunun için aracın hasarsız halinin ikinci el piyasadaki değeri, marka-model yılına göre ortalama satış fiyatları gibi veriler incelenir. Ardından, aracın hasar görüp onarıldıktan sonraki piyasa değeri tespit edilir. Bu iki değer arasındaki fark, araç değer kaybının tutarıdır.

Genellikle yetkili eksperler veya ikinci el araç değerleme uzmanları, araç değer kaybını hesaplayan raporlar hazırlamaktadır. Hukuki süreçte bu raporlar delil olarak kullanılır. Bu raporlarda, aracın kaza öncesi ve sonrası detaylı durumu, onarımın kalitesi, kullanılan yedek parçaların orijinalliği gibi detaylar da yer alır. Örneğin, orijinal parça yerine eşdeğer parça kullanılmışsa bu da değer kaybını artırabilir.

Türkiye Sigorta Birliği’nin geçmişte yayımladığı bazı genel kriterler olsa da (örneğin aracın belirli bir yaş ve km altında olması gibi – ki bunlara aşağıda değineceğiz), 2021 itibarıyla getirilen yeniliklerle her araç için değer kaybı talebi mümkün hale gelmiştir. Sonuç olarak, değer kaybı hesabı yapılırken standart bir formül yerine her aracın ve kazanın özelliğine göre ayrı ayrı değerlendirme yapılır. Bu nedenle, uzman bir bilirkişi raporu almak en sağlıklı yoldur.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Şartları

Her maddi hasarlı kazada araç değer kaybı oluşsa da, tazminat talep edebilmek için belirli hukuki şartlar bulunur. Aşağıda, araç değer kaybı tazminatı talep edebilmenin temel koşullarını sıraladık:

• Kusur durumu: Tazminat talep edecek taraf kazada %100 kusurlu olmamalıdır. Eğer kazada tamamen kusurluysanız (yani diğer tarafın hiçbir kusuru yoksa), kendi aracınız için değer kaybı isteyemezsiniz. Kısmi kusur durumlarında (örneğin %50’ye %50 veya %80’e %20 gibi), kusur oranınız kadar indirimle talepte bulunabilirsiniz. Örneğin %20 kusurlu iseniz, oluşan toplam değer kaybının %80’ini talep edebilirsiniz.
• Aracın pert (tam hasar) olmaması: Eğer araç kaza sonucu pert hale gelmiş, yani tamir edilemeyecek kadar ağır hasar almışsa, araç değer kaybından söz edilemez. Çünkü pert durumda sigorta şirketi aracın tam bedelini öder (hurda bedeli düşülerek). Pert olmayan, onarılabilir durumdaki araçlar için değer kaybı tazminatı talep edilebilir.
• Aynı parçada mükerrer hasar olmaması: Değer kaybı hesaplanırken, hasar gören parçaların kazadan önce zaten hasarlı olup olmadığına bakılır. Eğer aracınızın örneğin kapısı daha önceki bir kazada boyanmışsa ve yeni kazada tekrar aynı kapı hasar gördüyse, ikinci kez aynı parça için değer kaybı ayrı bir kalem olarak değerlendirilmez. Çünkü ilk kazada o parçanın değer düşüşü zaten yaşanmıştır.
• Süre (zamanaşımı): Değer kaybı tazminatı talebi için kanunen öngörülen süre kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yıldır. Bu, bir hak düşürücü süredir; yani kaza tarihinden 2 yıl sonra hala talep edilmemiş bir değer kaybı için daha sonra dava açılamaz. İstisnai olarak, zarar ve sorumluyu geç öğrenme durumu olsaydı en fazla 10 yıla kadar genel zamanaşımı süresi vardır; ancak maddi hasarlı trafik kazalarında zarar genellikle anında tespit edilebilir olduğundan, pratikte 2 yıllık süre kesin kabul edilir. Bu nedenle kazadan hemen sonra harekete geçmek ve yasal süreci başlatmak önemlidir.
• Kilometre ve araç yaşı kriteri: Eskiden sigorta şirketleri, 165.000 km üzerindeki veya belli bir yaştan (örn. 3 veya 5 yıldan) daha eski araçlar için değer kaybı ödemesi yapmaktan kaçınıyorlardı. Ancak 2021 yılında zorunlu trafik sigortası genel şartlarında yapılan değişiklikle kilometre sınırı kaldırıldı. Artık her yaşta ve kilometredeki araç için, diğer şartlar sağlandığı sürece, değer kaybı talep edilebilir. Yani aracınız eski de olsa, yüksek km’ye sahip de olsa eğer kazada karşı taraf kusurlu ise değer kaybınızı talep edebilirsiniz. Bu düzenleme, özellikle daha önce yüksek km nedeniyle talepleri reddedilen mağdurlar için önemli bir hak iyileştirmesidir.

Yukarıdaki şartlar mevcutsa, araç değer kaybı tazminatı talep etmemeniz için bir engel yok demektir. Tabii ki her somut olay kendi içinde değerlendirilmeli; çok küçük hasarlarda örneğin değer kaybı tutarı düşük çıkabilir veya bazı durumlarda karşı tarafın hiç kusuru olmayabilir. Bu gibi durumları hukuki bir uzmanla değerlendirmek en doğrusu olacaktır.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Alınır?

Bir trafik kazası sonrası aracınızda oluşan değer kaybını tazmin etmek için izlemeniz gereken yol haritası adım adım şöyledir:

1. Kaza Tespit Tutanağının Tutulması: Öncelikle maddi hasarlı trafik kazası sonrasında, olay yerinde doğru şekilde kaza tespit tutanağı tutulmalıdır. Bu tutanak, kazanın nasıl olduğuna dair resmi bir kayıt içerir ve tarafların kusur oranlarının belirlenmesinde kritik öneme sahiptir. Kusur oranınız değer kaybı talebinde bulunup bulunamayacağınızı etkileyeceğinden, tutanağın düzgün doldurulduğundan ve mümkünse fotoğraflarla desteklendiğinden emin olun. Eğer taraflar arasında anlaşmazlık varsa veya yaralanma/ölüm gibi durumlar söz konusuysa polis tarafından olay yeri incelemesi yapılır.
2. Hasar Onarımı ve Belgelerin Toplanması: Aracınızı onarıma götürün ve tamir sürecini belgeleriyle saklayın. Servis faturaları, değişen parça listeleri, işçilik detayları vb. önemli belgelerdir. Tamir bittikten sonra aracınızın eski haline getirildiğini varsaysak bile artık bir hasar geçmişi oluşmuştur. Onarım sonrası, aracınızın değer kaybını belirlemek için bağımsız bir eksper raporu almanız tavsiye edilir. Bu raporu, sigorta şirketine başvuru yapmadan önce veya en geç başvuru sırasında hazır bulundurmak avantaj sağlar. Eksper raporunda; kazanın araca verdiği hasarlar, yapılan onarım işlemleri ve aracın kaza öncesi ile sonrası piyasa değerleri karşılaştırılarak tahmini değer kaybı tutarı belirtilir.
3. Karşı Tarafın Sigortasına Başvuru: Trafik kazalarında, kusurlu sürücünün zorunlu mali sorumluluk sigortası (yani trafik sigortası), karşı tarafın zararlarını poliçe limitlerine kadar karşılamakla yükümlüdür. Bu nedenle, değer kaybı talebinde ilk adres kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortası şirketidir. Kendi sigorta şirketinize değil, karşı tarafın sigortasına başvuru yapacağınızı unutmayın. Başvuruyu yazılı olarak yapmalısınız (tercihen noter ihtarı veya iadeli taahhütlü bir dilekçe ile). Dilekçede kaza bilgilerini, kendi araç bilgileriniz ve hasar detaylarını, kusur durumunu ve talep ettiğiniz değer kaybı tutarını belirtin. Dilekçeye ek olarak şu belgeleri sunmanız gerekecektir:
   • Kaza tespit tutanağı (polis raporu veya anlaşmalı tutanak),
   • Aracınızın hasar onarımına dair servis faturaları ve belgeler,
   • Aracınıza ait ruhsat fotokopisi ve sizin iletişim bilgileriniz,
   • Hazırlattığınız ekspertiz (değer kaybı) raporu,
   • Karşı tarafın trafik sigortası poliçe bilgileri (kaza tespit tutanağında veya karşı tarafın sunduğu yeşil sigorta kartında bulunur),
   • Gerekiyorsa kaza anına dair fotoğraflar, tanık beyanları vb. destekleyici deliller.
4. Sigorta Şirketinin Cevabını Bekleme: Yasal olarak, zorunlu trafik sigortasına yaptığınız başvuruya sigorta şirketi 15 gün içinde cevap vermek zorundadır. Bu 15 günlük süre, başvurunun sigortaya ulaştığı tarihten itibaren hesaplanır. Sigorta şirketi ya talep ettiğiniz tazminatı ödemeyi kabul eder, ya kısmen öder ya da talepten çeşitli gerekçelerle (kusur itirazı, eksik belge, poliçe kapsamı dışında olduğu iddiası vb.) tamamen ret cevabı verebilir. Sigorta şirketinin ödediği miktar talep ettiğinizden az ise veya talebe olumsuz cevap verdiyse, dosyanız uyuşmazlık haline gelmiş demektir.
5. Uyuşmazlık Durumunda Arabuluculuk veya Tahkim: 2016 yılında yapılan yasal düzenleme ile, trafik kazalarından doğan tazminat taleplerinde sigorta şirketine başvuru zorunlu hale gelmiştir ve şirketin cevabı tatmin edici değilse, dava yoluna gitmeden önce alternatif çözüm yolları da mevzuata girmiştir. Bu noktada iki ana seçenek vardır:
   • Sigorta Tahkim Komisyonu: Sigorta şirketiyle anlaşmazlık yaşıyorsanız, hızlı ve masrafsız bir yol olarak Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilirsiniz. Tahkim komisyonu, sigorta ile sigortalı/zarar gören arasındaki uyuşmazlıkları çözmek için kurulmuş bir yapıdır. Değer kaybı taleplerinde komisyon, genellikle atadığı bağımsız bilirkişiler aracılığıyla dosyayı inceler ve karar verir. Tahkime başvurabilmek için ön şart, sigorta şirketine yazılı başvuru yapmış ve 15 gün içinde ya olumsuz cevap almış olmanız ya da hiç cevap almamış olmanızdır. Komisyona başvuru harcı ve bilirkişi ücreti gibi giderler nispeten düşüktür ve kararlar oldukça hızlı (çoğu dosya için birkaç ay içinde) çıkar. Ayrıca belirli bir tutarın altındaki tahkim kararları kesindir; daha yüksek tutarlar için sigorta şirketi belirli şartlarda itiraz edebilir veya yargı yolu açıktır. Ancak çoğu durumda komisyon kararı ile mağdurun alacağı tazminat belirlenir ve sigorta şirketi bu karara uyar.
   • Zorunlu Arabuluculuk ve Dava: Eğer tahkim yoluna gitmek istemezseniz veya sigorta tahkim kapsamına girmeyen bir durum varsa (örneğin talep çok yüksek tutarlı ise veya bir sebeple tahkime başvurulamıyorsa), o zaman yargı yoluna başvurmanız gerekebilir. Ancak 2019’dan itibaren yürürlüğe giren düzenlemeler uyarınca, trafik kazalarından kaynaklanan maddi tazminat talepleri için dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunlu tutulmuştur. Bu demek oluyor ki, sigortanın ödeme yapmaması veya anlaşmazlık halinde önce bir arabuluculuk başvurusu yapıp karşı tarafla (kusurlu sürücü ve ilgili sigorta şirketi ile) arabulucu eşliğinde görüşme yapmalısınız. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa, bunu gösteren son tutanak ile birlikte mahkemede dava açabilirsiniz.
6. Değer Kaybı Davası Açma: Arabuluculuk da sonuçsuz kalırsa, son çare olarak artık dava açma aşamasına gelinir. Görevli mahkeme çoğunlukla Asliye Ticaret Mahkemesi’dir (çünkü taraflardan biri sigorta şirketidir ve sigorta hukuku ticari dava sayılır). Davalı olarak, kazaya neden olan araç sürücüsü, araç sahibi (ikisi farklı kişiler olabilir) ve ilgili sigorta şirketi birlikte gösterilebilir. Dava dilekçesinde kazanın oluşumu, kusur durumu, aracınızda oluşan hasarlar ve değer kaybı tutarı, başvuru süreçleriniz (sigorta başvurusu, arabuluculuk) ve sonuçları detaylı biçimde anlatılır. Dava sırasında mahkeme kendi atadığı bilirkişi aracılığıyla da bir değer kaybı raporu alacaktır. Bu süreç tamamen bir yargılama prosedürü olduğundan, hukuki bilgi ve usul kurallarına uyulması zorunludur. Dava sonunda mahkeme, kusurlu tarafın size belirli bir tutar ödemesine karar verebilir. Bu tutar genellikle, dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsil edilir.
7. Tazminatın Tahsili: Mahkeme ya da tahkim sonucunda size belirli bir değer kaybı tazminatı ödenmesine karar verilirse, sigorta şirketi bu tutarı gönüllü olarak ödemelidir. Eğer ödeme yapılmazsa, mahkeme kararının icra takibi yoluyla tahsil edilmesi gerekebilir. Sigorta şirketleri genellikle kararın kesinleşmesini bekleyip ödemeyi yaparlar. Tahkim kararları ise kesin ise direkt, itiraza açık ise itiraz süresi sonunda uygulanır. Tazminat ödemesi alındığında süreç tamamlanır.

Yukarıdaki süreç, her ne kadar adım adım sunulmuş olsa da uygulamada karmaşık ayrıntılar içerebilir. Özellikle sigorta şirketlerinin değer kaybı hesaplamasında düşük tutarlar önerdiği, kusur oranlarına itiraz ettiği veya çeşitli gerekçelerle ödeme yapmaktan kaçındığı durumlar olabilmektedir. Bu yüzden, sürecin en başından itibaren deneyimli bir trafik kazası avukatı ile çalışmanız haklarınızın tam olarak karşılanması açısından yararınıza olacaktır.

Trafik Kazası Avukatı Ne Yapar?

Bir trafik kazası avukatı, trafik kazaları sonucu ortaya çıkan hukuki işlemler konusunda uzmanlaşmış bir hukukçudur. Araç değer kaybı tazminatı süreci, teknik detaylar ve yasal prosedürler içerdiği için bir avukat desteği almak, hak kaybı riskini azaltır ve işinizi kolaylaştırır. Peki, özellikle araç değer kaybı konusunda trafik kazası avukatı ne yapar, sürece nasıl katkı sağlar? İşte başlıca roller ve katkıları:

• Olay Analizi ve Danışmanlık: Avukat, kaza sonrası durumunuzu değerlendirir, kusur oranlarına ve zarar kalemlerinize bakarak hangi tazminat haklarınız olduğunu belirler. Değer kaybı talebine ilişkin hukuki kriterleri sizin durumunuz özelinde analiz eder. Örneğin, aracınızın değer kaybı talebi için uygun şartlara sahip olup olmadığını (kusur durumu, süre, vb.) saptar ve size yol haritası çizer.
• Belge ve Delil Toplama: Trafik kazası avukatı, kaza tespit tutanağı, ekspertiz raporu, servis faturaları gibi belgelerin eksiksiz şekilde toparlanmasına yardımcı olur. Gerekirse bağımsız bir oto eksper veya bilirkişi ile çalışarak aracınız için gerçeğe uygun bir değer kaybı raporu hazırlatır. Ayrıca, kaza ile ilgili fotoğraflar, tanık ifadeleri, kamera kayıtları gibi delilleri de değerlendirerek dosyanıza ekler. Bu sayede, talebinizin güçlü bir dayanağı olur.
• Başvuru ve Yazışmaların Yürütülmesi: Sigorta şirketine yapılacak başvurunun doğru ve etkili bir şekilde kaleme alınması çok önemlidir. Avukat, sigorta şirketine gönderilecek değer kaybı talep dilekçesini hazırlar, içerisindeki hukuki argümanları ve tazminat miktarının hesaplanma yöntemini açıklar. Gerekirse sigorta şirketi ile yazışmalar yaparak eksik belge taleplerini karşılar veya itirazları cevaplar.
• Sigorta Şirketi ile Müzakere: Birçok durumda sigorta şirketleri, başvuru sonrasında değer kaybı talebini tam karşılamamakta, daha düşük bir miktar önererek dosyayı kapatmak istemektedir. Avukatınız, sigorta şirketlerinin bu yaklaşımına karşı müvekkilinin haklarını savunur. Gerekli hallerde sigorta yetkilileriyle müzakere ederek, talep ettiğiniz tazminatın azaltılmaması için çaba gösterir. Sigorta şirketinin gerekçelerini hukuki zeminde tartışır ve tam ödeme yapmaları için baskı kurar.
• Arabuluculuk ve Tahkim Süreçleri: Uyuşmazlık halinde devreye giren arabuluculuk görüşmelerinde veya Sigorta Tahkim Komisyonu sürecinde, avukatınız sizin adınıza dosyayı takip eder. Arabuluculuk toplantısında karşı tarafla yapılacak görüşmede haklarınızı savunur, makul bir anlaşma zemini varsa değerlendirir, yoksa anlaşmazlık tutanağını tutturur. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yaparken gerekli evrakları hazırlar, komisyonun atadığı bilirkişi ile iletişim kurarak teknik detayların doğru anlaşılmasını sağlar ve süreci hızlandırır.
• Dava Sürecinin Yönetimi: Eğer dava açmak kaçınılmaz ise, trafik kazası avukatı dava dilekçesini hazırlar ve tüm yargılama boyunca sizi temsil eder. Mahkeme sürecinde usule ilişkin işlemleri (cevap dilekçesi, beyanlar, duruşmalara katılım, bilirkişi raporuna itiraz vb.) titizlikle yürütür. Karşı tarafın (sigorta şirketi veya kusurlu sürücünün avukatlarının) iddialarına karşı hukuki argümanlar geliştirir. Bilirkişi raporlarında eksik veya hatalı noktalar varsa bunlara itiraz eder, gerektiğinde ek rapor aldırır. Amacı, davayı sizin lehinize sonuçlanacak şekilde en iyi şekilde sunmaktır.
• Hakların Maksimum Düzeyde Korunması: Avukat, sadece değer kaybının miktarıyla değil, yan haklarla da ilgilenir. Örneğin, talep edilen tutara yasal faiz işletilmesi, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi gibi konuları da takip eder. Böylece neticede elinize geçecek miktarın adil olmasını sağlar.
• Bilgilendirme ve Rehberlik: Süreç boyunca bir avukatın belki de en önemli rolleri, müvekkilini bilgilendirmek ve doğru yönde yönlendirmektir. Değer kaybı tazminatı işlemlerinin her aşamasında, o an ne yapıldığı, sıradaki adımın ne olduğu konusunda sizi haberdar eder. Bu sayede belirsizlik yaşamazsınız ve hakkınızı ararken yanınızda profesyonel bir rehberiniz olur.

Kısacası trafik kazası avukatı, araç değer kaybı tazminatı sürecinde sizin yerinize işlerin takibini yapan, hukuki prosedürleri yürüten ve hak mücadelenizi etkin bir şekilde sürdüren kişidir. Onun uzmanlığı sayesinde, sigorta şirketleriyle veya karşı tarafla muhatap olurken hata yapma riskiniz ortadan kalkar. Ayrıca, çoğu avukat bu tür tazminat davalarında “sonuç odaklı” çalıştığından, siz tazminatı almadan avukatlık ücreti talep edilmeyebilir (bu, avukatla yapacağınız anlaşmaya bağlıdır). Bu da mağdurlar için maddi açıdan kolaylık sağlayan bir husustur.

Sonuç olarak, trafik kazaları sonrasında araç değer kaybına uğrayan sürücüler için değer kaybı tazminatı önemli bir haktır. Bu hakkın etkin kullanılabilmesi, zamanında ve doğru adımlar atılmasına bağlıdır. Teknik hesaplamalar, yasal süreler, prosedürel zorunluluklar gibi pek çok detay barındıran bu süreçte, trafik kazası avukatının rolü büyüktür. Doğru bir strateji ve uzman desteği ile hareket edildiğinde, kaza nedeniyle oluşan maddi kaybınızı tazmin ederek adil bir sonuç elde edebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Araç değer kaybı nedir?

Araç değer kaybı, bir trafik kazası sonrası onarılan aracın ikinci el piyasa değerinde meydana gelen düşüştür. Yani aracın kaza öncesi piyasa değeri ile kaza sonrası onarıldıktan sonraki piyasa değeri arasındaki farktır. Hasar kaydı bulunan araçlar, benzer hasarsız araçlara göre daha düşük fiyata alıcı bulur ve bu değer düşüklüğü araç değer kaybını oluşturur.

Araç değer kaybı tazminatı nasıl talep edilir?

Araç değer kaybı tazminatı talep etmek için öncelikle kazada karşı tarafın kusurlu olması gerekir. Kusurlu tarafın sigorta şirketine, kaza tespit tutanağı ve onarım belgeleri ile birlikte değer kaybı başvurusu yapılır. Sigorta şirketi 15 gün içinde ödeme yapmaz veya eksik yaparsa Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir veya arabuluculuk sonrasında dava açabilirsiniz. Süreç boyunca tüm adımları doğru atmak için uzman bir avukat desteği alınması önerilir.

Araç değer kaybı tazminatı şartları nelerdir?

Değer kaybı talep edebilmek için kazada tamamen kusurlu olmamak, aracın pert olmaması (onarılabilir olması), hasar gören parçalarda daha önce mevcut bir hasar kaydı olmaması ve kazanın üzerinden 2 yıldan fazla süre geçmemiş olması gibi şartlar aranır. 2021 itibarıyla araç yaşı veya kilometre sınırı kaldırılmıştır; her yaştaki ve kilometredeki araç için değer kaybı talep edilebilir.

Araç değer kaybı nasıl hesaplanır?

Değer kaybı, aracın kaza öncesi hasarsız halindeki piyasa değeri ile kazadan sonra onarıldıktan sonraki piyasa değeri arasındaki fark olarak hesaplanır. Bu hesap yapılırken aracın marka-modeli, yaşı, km’si, hasarın boyutu, değişen parçalar, önceki kazaları gibi faktörler dikkate alınır. Genellikle ekspertiz raporları ile profesyonelce belirlenir.

Araç değer kaybı tazminatını kim öder?

Değer kaybı tazminatını öncelikle kazada kusurlu olan aracın zorunlu trafik sigortası, poliçe limitleri dahilinde öder. Sigorta, karşı tarafın uğradığı maddi zararları (değer kaybı dahil) teminat altına alır. Eğer zarar miktarı sigorta limitini aşıyorsa veya poliçe kapsamında olmayan bir durum varsa, aradaki farkı kazaya sebep olan sürücü ve araç sahibi (müştereken) ödemekle sorumludur.

Değer kaybı için zaman aşımı süresi ne kadar?

Maddi hasarlı trafik kazalarından doğan değer kaybı talepleri için zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren 2 yıldır. Bu süre içinde talep edilmez veya dava açılmazsa, 2 yılın sonunda tazminat hakkınız düşer. (Özel durumlar hariç, en fazla 10 yıl içinde dava açılmalıdır, ancak uygulamada 2 yıllık süre esas alınır.) Bu yüzden kazadan sonra vakit kaybetmeden yasal işlemleri başlatmak gerekir.

Değer kaybı başvurusu için gerekli belgeler nelerdir?

Başvuru için öncelikle kaza tespit tutanağı gereklidir. Ayrıca aracın hasar onarımına dair servis faturaları ve tamir belgeleri, araç ruhsat bilgileri, karşı tarafın sigorta poliçe bilgileri, varsa kaza fotoğrafları ve tanık ifadeleri gibi deliller sunulmalıdır. Değer kaybı miktarını desteklemek için uzman bir eksperden alınmış araç değer kaybı raporu da eklenmelidir. Bu belgelerle birlikte sigorta şirketine yazılı bir talep dilekçesi hazırlanır.

Sigorta şirketi değer kaybını ödemezse ne yapmalı?

Sigorta şirketi başvurunuza rağmen değer kaybını ödemez veya çok düşük bir tutar önerirse, öncelikle Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmayı düşünebilirsiniz. Tahkim hızlı bir çözümdür ve çoğu durumda etkili sonuç verir. Alternatif olarak, arabuluculuk yoluna gidilir; orada da anlaşma olmazsa dava açabilirsiniz. Her halükarda, sigortanın olumsuz yanıtı durumda hakkınızı aramak için hukuki süreci devam ettirmek gerekir, zira sigorta şirketlerinin ilk etapta ödeme yapmaktan kaçınması sık rastlanan bir durumdur.

Kaza tamamen benim hatam ise değer kaybı alabilir miyim?

Hayır, kazada tamamen kusurlu olan taraf, kendi aracındaki değer kaybı için karşı taraftan veya karşı tarafın sigortasından tazminat talep edemez. Değer kaybı tazminatı, kazada mağdur (zarar gören) tarafa tanınan bir haktır. Eğer kendi aracınızda oluşan zararı karşılamak istiyorsanız, mevcutsa kasko sigortanızın ilgili teminatlarını kontrol etmelisiniz. Bazı kasko poliçeleri, ek teminat olarak değer kaybını karşılayabilir; ancak standart kasko poliçeleri genellikle böyle bir teminat içermez.

Trafik kazası avukatı ne yapar?

Trafik kazası avukatı, kaza sonrası ortaya çıkan tazminat süreçlerini sizin adınıza yürüten uzman kişidir. Özellikle değer kaybı gibi teknik konularda avukat; gerekli delilleri toplar, sigorta şirketine başvurunuzu hazırlar, şirketle görüşmeleri yapar, gerekiyorsa tahkim veya dava süreçlerini takip eder. Sizin haklarınızın tam olarak alınmasını sağlamak için hukuki bilgi ve tecrübesini kullanır. Böylece, süreç boyunca herhangi bir eksik adım atılmasının veya hak kaybının önüne geçer.

Araç değer kaybı başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır?

Başvurunun sonuçlanma süresi, hangi yolu izlediğinize göre değişir. Sigorta şirketi, başvurudan sonra 15 gün içinde dönüş yapar. Sigorta Tahkim Komisyonu genellikle 4-6 ay gibi bir sürede karar verebilir. Arabuluculuk süreci genellikle başvuru sonrası birkaç hafta içinde tamamlanır. Dava yolu ise daha uzun sürer; mahkemelerin iş yüküne göre ortalama 6 ay ile 1,5 yıl arasında sonuçlanabilir. Dolayısıyla en hızlı sonuç için tahkim veya arabuluculuk, en garantili sonuç için ise dava yolu tercih edilebilir. Avukatınız, süreci hızlandırmak ve doğru adımları atmak konusunda da size yardımcı olacaktır.

Kasko sigortası değer kaybını karşılar mı?

Standart kasko sigortası poliçeleri, genellikle kendi aracınızın onarım masraflarını karşılar ancak değer kaybını karşılamaz. Kasko, sizin kusurlu olduğunuz kazalarda bile aracınızı tamir ettirir, fakat aracın ikinci el değer düşüşü ayrı bir zarar kalemidir ve kasko poliçesinde açıkça belirtilmedikçe ödenmez. Bazı sigorta şirketleri, kasko poliçesine ek prim karşılığında “değer koruma” veya “değer kaybı teminatı” gibi ek paketler sunabilir. Eğer böyle bir teminat satın aldıysanız, kendi aracınızdaki değer kaybını kasko şirketinizden talep etme imkanınız olabilir. Ancak genel durumda, araç değer kaybını karşılamak zorunlu trafik sigortasının kapsamındadır ve talep, kazada kusurlu karşı tarafın sigortasına yöneltilir.