Ceza Hukuku: Ceza Avukatı Ne Yapar?

Ceza hukuku, işlenen suçlar ve bu suçlara uygulanacak yaptırımları düzenleyen bir kamu hukuku dalıdır. Bu alanda görev yapan avukatlar ise halk arasında ceza avukatı olarak anılır.

Peki, ceza avukatı tam olarak ne yapar? Suç isnadıyla karşılaşan bir kişinin haklarını nasıl savunur, adil yargılanma sürecine nasıl katkıda bulunur? Bu makalede, ceza avukatının rolü ve görevlerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız. Ceza hukuku bağlamında bir ceza avukatının üstlendiği sorumluluklar, ceza yargılamasının aşamalarında oynadığı kritik rol ve bir ceza avukatı seçerken dikkat edilmesi gereken noktalar üzerinde duracağız. Böylece, “Ceza avukatı ne yapar?” sorusunun cevabını kapsamlı bir biçimde ortaya koymayı amaçlıyoruz.

Ceza Avukatı Nedir?

Türk hukuk sisteminde avukatlar arasında resmi bir branş ayrımı olmamasına rağmen, belirli alanlarda yoğunlaşan avukatlar halk tarafından o alanla anılan unvanlarla tanımlanır. Bu bağlamda, ceza yargılamalarıyla uğraşan ve çoğunlukla ceza mahkemelerinde görev alan avukatlara ceza avukatı denilmektedir. Yani ceza avukatı, ceza hukuku kapsamındaki suçlarla ilgili soruşturma ve davalarda uzmanlaşmış, müvekkillerine bu süreçlerde hukuki destek sağlayan avukattır. Ağır ceza avukatı tabiri ise, daha ağır ve ciddi suçların yargılandığı Ağır Ceza Mahkemelerinde tecrübe sahibi avukatlar için kullanılan gayriresmî bir ifadedir.

Ceza avukatları, sadece sanık veya şüpheliyi savunmakla kalmaz, aynı zamanda suç mağdurlarının da haklarını korur. Bir ceza davasında, suç isnadıyla karşılaşan kişiyi savunan avukata müdafi denirken, suçtan zarar gören mağduru temsil eden avukata vekil denir. Her iki durumda da ceza hukuku avukatı, temsil ettiği kişinin hak ve çıkarlarını en iyi şekilde savunmak ve adaletin tecellisine katkı sağlamak amacıyla çalışır.

1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 1. maddesinde, “Avukat, yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder” ifadesi yer alır. Bu hüküm, avukatların yargı içinde savunma makamı olarak ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu vurgular. Ceza avukatları da bu bağlamda adalet mekanizmasının vazgeçilmez bir parçasıdır; iddia makamının karşısında savunmayı temsil ederek adil dengenin sağlanmasına hizmet eder. Sanık veya şüpheli konumundaki bireylerin sesi olup onların hukuki güvencelerini savunan ceza avukatları, aynı zamanda mağdurların da adalet arayışında yanında olarak hukukun üstünlüğünü tesis etmeye katkıda bulunur. Ayrıca, ceza yargılamasında şüpheli veya sanık, birden fazla avukattan hukuki yardım alabilir. Özellikle önemli ve kapsamlı davalarda, birden fazla ceza avukatı bir arada çalışarak savunmayı birlikte yürütebilir.

Ceza Avukatının Görevleri

Bir ceza avukatı, müvekkilinin haklarını korumak ve en iyi sonuca ulaşmak adına ceza yargılamasının her aşamasında aktif rol üstlenir. Başlıca görev ve sorumlulukları şöyle özetlenebilir:

• Hukuki Danışmanlık ve Bilgilendirme: Ceza avukatları, soruşturma başlamadan önce dahi müvekkillerine hukuki danışmanlık yapar. Müvekkilin durumunu analiz ederek haklarını anlatır, atılması gereken adımlar konusunda yol gösterir. Örneğin, gözaltına alınan bir kişiye susma hakkı dahil olmak üzere tüm yasal haklarını açıklar ve ilk ifadede nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda rehberlik eder.
• Soruşturma Aşamasında Temsil: Soruşturma evresinde (polis veya savcılık aşamasında) avukat, müvekkilin yanında bulunur ve ifade alımı sırasında hukuki desteğini sunar. Kolluk tarafından yapılan işlemlerin yasalara uygun yürütülmesini takip eder, müvekkile karşı hak ihlali yapılmasını önlemeye çalışır. Ayrıca, tutuklama talebi gibi durumlarda mahkemede müvekkili adına savunma yaparak tutuklamaya itiraz edebilir veya adli kontrol gibi alternatif tedbirler talep edebilir.
• Savunma Hazırlığı ve Delil Toplama: Ceza avukatı, müvekkili hakkında iddiaları çürütmek veya hafifletmek için kapsamlı bir savunma stratejisi geliştirir. Bu kapsamda olayla ilgili delilleri araştırır, tanıklarla görüşür veya uzman görüşleri toplar. Savcılık tarafından hazırlanan iddianameyi dikkatlice inceleyerek aleyhteki delillere karşı nasıl bir savunma ileri sürüleceğini planlar. Gerektiğinde özel dedektif, bilirkişi gibi desteklerden faydalanarak müvekkil lehine olabilecek tüm kanıtları ortaya koymaya çalışır.
• Dava Sürecinde Temsil ve Savunma: Kovuşturma evresinde, yani dava mahkeme aşamasında, ceza avukatı müvekkilini duruşmalarda aktif şekilde temsil eder. Mahkeme huzurunda yapılan yargılamalarda müvekkili adına söz alır, savunma yapar ve delillerin hukuka uygun değerlendirilmesi için çaba gösterir. Tanıkları ve karşı tarafın tanıklarını çapraz sorguya tabi tutar, müvekkilin anlatımını destekleyecek sorular sorar. İddia makamı olan savcının ileri sürdüğü delil ve argümanlara karşı hukuki zeminde cevaplar verir, müvekkilin suçsuzluğunu veya en azından lehine olan hususları vurgular.
• Yasal Dilekçelerin Hazırlanması: Ceza yargılaması sürecinde bir dizi yazılı başvuru ve dilekçe hazırlanması gerekebilir. Ceza avukatı, müvekkili için gerek soruşturma aşamasında gerek dava sırasında gerekli bütün hukuki belgeleri hazırlar. Örneğin, tahliye talebi dilekçeleri, delil sunma dilekçeleri, duruşma erteleme veya itiraz dilekçeleri gibi belgeleri usulüne uygun şekilde yazar ve ilgili mercilere sunar. Bu belgelerin düzgün ve zamanında hazırlanması, davanın seyri açısından kritiktir.
• İtiraz ve Kanun Yolları (İstinaf/Temyiz): İlk derece mahkemesinde çıkan karar olumsuz olduğunda veya hukuka aykırılıklar içerdiğinde ceza avukatı müvekkili adına üst mahkemelere başvuru yapar. Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf başvurusu veya Yargıtay’a temyiz başvurusu hazırlayarak, alt mahkeme kararının yeniden incelenmesini talep eder. Bu aşamada avukat, bir önceki yargılamada yapılan hataları veya hukuka aykırı durumları tespit edip dilekçelerinde detaylı şekilde açıklar. Belirli sürelerde bu başvuruları yapmak çok önemlidir; sürelerin kaçırılması halinde mahkeme kararı kesinleşir ve müvekkil açısından telafisi zor sonuçlar doğabilir. Dolayısıyla, avukatın temyiz ve istinaf gibi kanun yolu başvurularını zamanında ve eksiksiz gerçekleştirmesi müvekkilinin haklarının korunması için kritik bir görevdir.
• Mağdurun Temsili ve Şikâyet Süreci: Ceza avukatları sadece sanıkların değil, suç mağdurlarının da vekilliğini üstlenebilir. Suçtan zarar gören bir kişi adına savcılığa suç duyurusunda bulunmak, soruşturma sürecini takip etmek ve davaya katılan sıfatıyla duruşmalarda mağduru temsil etmek de ceza avukatının görevlerindendir. Mağdur vekili olarak avukat, müvekkilinin uğradığı zararın tazmini için gerekli taleplerde bulunur, gerekirse korunma tedbirleri (örneğin uzaklaştırma kararı) alınmasını sağlar. Ceza davası sonucunda mağdur lehine hükmedilebilecek manevi veya maddi tazminat kararları için de girişimlerde bulunur.
• Uzlaşma ve Diğer Alternatif Çözümler: Bazı hafif sayılan suçlarda, yargılamaya alternatif olarak uzlaştırma usulü uygulanabilir. Ceza avukatı, uzlaşma kapsamında müvekkilinin çıkarlarını gözeterek karşı tarafla anlaşma zemini olup olmadığını değerlendirir. Uzlaşma görüşmelerinde müvekkili adına süreci yönetir veya uzlaştırmacı ile iletişim halinde olur. Bunun yanında, ceza muhakemesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) gibi müvekkil lehine sonuç doğurabilecek uygulamalar varsa, avukat bu seçeneklerin değerlendirilmesi için çaba sarfeder. Amacı, müvekkilinin mümkün olan en az zararla bu süreci atlatmasını sağlamaktır.
• Mesleki Gizlilik ve Etik Sorumluluk: Ceza avukatı, müvekkiliyle ilgili öğrendiği bilgileri gizli tutmakla yükümlüdür. Müvekkilin sırrı niteliğindeki hiçbir bilgiyi izinsiz ifşa edemez. Ayrıca savunmayı yürütürken etik ve yasal kurallara uyar; örneğin yasadışı yollardan elde edilmiş delilleri kullanmaktan kaçınır ve mahkemeye karşı dürüstlük ilkesini gözetir. Avukat, müvekkilinin çıkarlarını savunurken bile hukukun çizdiği sınırların dışına çıkmamalıdır.

Örneğin, bir ceza avukatının üstlendiği davada müvekkilinin haksız yere suçlandığını düşünelim. Avukat, öncelikle soruşturma aşamasında savcılığa sunduğu dilekçelerle olayla ilgili lehine delillerin toplanmasını talep eder ve müvekkilin tutuklu kalmaması için girişimlerde bulunur. Dava açıldığında, duruşmalarda tanıkların dinlenmesini sağlayarak gerçeğin ortaya çıkmasına katkıda bulunur. Gerekirse olayın teknik yönlerini aydınlatmak üzere bilirkişi incelemesi talep eder. Mahkeme sürecinin sonunda müvekkili için beraat kararı çıkması için çalışırken, aksi bir karar durumunda da vakit kaybetmeden istinaf veya temyiz yoluna başvurarak hataların düzeltilmesini ister. Bu şekilde ceza avukatı, başından sonuna kadar müvekkilinin haklarının savunucusu ve en büyük destekçisi konumundadır.

Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar?

Halk arasında ceza avukatı olarak bilinen avukatlar, kanunlarda suç olarak tanımlanmış her türlü fiilden doğan ceza davalarına bakabilir. Yani suç teşkil eden eylemlere ilişkin soruşturma ve davalar, ceza avukatının çalışma alanına girer. Ceza hukuku son derece geniş bir alan olduğundan, bu avukatların ilgilendiği davaların konusu çok çeşitlidir. Örnek vermek gerekirse, bir ceza avukatının sıkça uğraştığı dava türleri şunlardır:

• Hayata Karşı Suçlar: Kasten adam öldürme (cinayet) veya taksirle insan öldürme (ölüme sebebiyet verme) gibi bireyin yaşam hakkına yönelik suçlar.
• Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar: Kasten yaralama, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama (ağır yaralama), cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı gibi fiziksel ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar.
• Malvarlığına Karşı Suçlar: Hırsızlık, dolandırıcılık, yağma (gasp), güveni kötüye kullanma gibi ekonomik çıkar amacıyla işlenen suçlar.
• Topluma Karşı Suçlar: Uyuşturucu madde imalatı ve ticareti, halk sağlığına karşı suçlar, kamu güvenine karşı suçlar (örneğin parada sahtecilik) gibi toplumsal düzeni hedef alan suçlar.
• Kamu İdaresine ve Adalete Karşı Suçlar: Rüşvet, zimmet, görevi kötüye kullanma, adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs, yalan tanıklık gibi kamu yönetiminin güvenilirliğini ve yargı süreçlerini zedeleyen suçlar.
• Devlete Karşı Suçlar: Devletin egemenliğine ve güvenliğine karşı suçlar (örneğin vatana ihanet, casusluk), anayasal düzene karşı suçlar, terörle ilgili suçlar gibi ulusal güvenliği ilgilendiren ağır suçlar.
• Kişilere Karşı Diğer Suçlar: Tehdit, şantaj, hakaret, kişisel verilerin hukuka aykırı kullanımı, özel hayatın gizliliğini ihlal gibi çeşitli diğer suç tipleri.

Yukarıdakiler yalnızca bazı örneklerdir. Türk Ceza Kanunu ve ilgili ceza yasalarında suç olarak tanımlanan fiillerin tümü, sonuçta bir ceza davasına konu olabilir. Ceza avukatları, cinayet veya cinsel suçlar gibi ağır cezalık davalardan trafik kazasıyla taksirli yaralama gibi daha hafif cezalara kadar geniş yelpazedeki ceza davalarını üstlenebilir. Her ne kadar her avukat kanunen tüm bu davalara girebilme yetkisine sahip olsa da, pratikte ceza avukatları genellikle ceza hukuku alanındaki bu tür davalarda tecrübe sahibidir ve bu alana odaklanmışlardır.

Ceza Davalarında Avukat Tutmak Zorunlu mudur?

Türk hukukunda genel kural olarak bir ceza davasında avukat tutmak zorunlu değildir. Herkes kendi davasında kendini savunma hakkına sahiptir. Bununla birlikte, ceza yargılamasında bazı hallerde avukat bulundurulması yasal olarak zorunlu kılınmıştır. Özellikle, alt sınırı 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlar söz konusuysa veya şüpheli/sanık 18 yaşından küçük bir çocuk ise, soruşturma ve kovuşturma evrelerinde mutlaka bir müdafi (avukat) bulunmalıdır. Bu durumlarda kişi kendi avukatını tutmamışsa, mahkeme veya savcılık tarafından baro aracılığıyla kendisine bir zorunlu müdafi atanır. Ancak kişi dilediği zaman kendi seçeceği bir avukatı vekil olarak tayin edebilir; böyle bir durumda baronun atadığı avukatın görevi sona erer. Benzer şekilde, sağır veya dilsiz olan ya da kendini savunamayacak derecede malul şüpheliler için de avukat görevlendirilmesi zorunludur.

Zorunlu müdafi atanması, adil yargılanma ilkesinin bir gereğidir. Ancak, atanan avukatın hizmeti ücretsiz olmakla birlikte, kişinin kendisinin seçeceği bir avukat kadar sürece vakıf olması her zaman beklenmeyebilir. Bu nedenle, özellikle ciddi suçlamalarla karşı karşıya kalan kişiler için kendi güvendikleri, ceza hukuku alanında deneyimli bir avukat tutmaları tavsiye edilir. Kendi avukatınızı tutmak, avukatınızla birebir iletişim kurabilmeniz ve davanıza daha fazla özen gösterilmesi açısından avantaj sağlayabilir.

Özetle, kanunen her durumda avukat tutmak mecburi olmasa da, ceza davaları karmaşık usul kuralları ve ciddi sonuçları olan süreçlerdir. Hak kaybına uğramamak ve etkin bir savunma yapabilmek için, bir ceza avukatının desteği son derece önemlidir. Kişi, avukat tutmama hakkına sahip olsa bile, ceza hukuku gibi uzmanlık gerektiren bir alanda profesyonel yardım almak çoğu zaman en doğru yaklaşımdır.

CMK Avukatı Nedir?

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) avukatı, ceza yargılamalarında sanık, şüpheli ya da mağdurun savunma ve temsil hakkını güvence altına almak amacıyla görevlendirilen avukattır. Halk arasında “baro tarafından atanan avukat” olarak da bilinen CMK avukatları, hukuki yardıma ihtiyaç duyan ve avukat tutma imkânı olmayan kişilere ücretsiz olarak hizmet verir.

CMK avukatlığı, yalnızca ceza hukuku alanına özgüdür. Bu sistem, adil yargılanma hakkının korunması, savunma hakkının etkin kullanılması ve hukuki eşitliğin sağlanması bakımından büyük önem taşır.

Ceza Avukatı Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?

Bir ceza avukatıyla çalışmaya karar verirken özenli davranmak, dava sürecinin başarısı için önem taşır. Ceza hukuku alanı tecrübe ve uzmanlık gerektirdiğinden, avukat seçerken aşağıdaki kriterlere dikkat etmek faydalı olacaktır:

• Tecrübe ve Uzmanlık: Seçeceğiniz avukatın ceza hukuku alanında yeterli deneyime sahip olması büyük bir avantajdır. Özellikle sizin davanıza benzer davalarda daha önce çalışmış, ağır ceza mahkemelerinde duruşma tecrübesi bulunan bir avukat tercih etmek, savunmanızın etkinliği açısından önemlidir. Ceza hukuku kendine özgü usul ve maddi hukuk kurallarına sahip olduğundan, bu alanda uzmanlaşmış bir avukat beklenmedik durumlarla daha iyi başa çıkabilir.
• Başarı Geçmişi ve Referanslar: Avukatın daha önce üstlendiği ceza davalarında elde ettiği sonuçlar, onun yetkinliği hakkında fikir verebilir. Elbette her davanın sonucu farklıdır ve başarı garantisi verilemez; ancak avukatın geçmişteki performansı bir gösterge olabilir. Mümkünse, danışmayı düşündüğünüz avukatın önceki müvekkillerinin yorumlarını veya tavsiyelerini inceleyin. İyi bir ceza avukatı, müvekkillerine güven veren ve mesleki itibarı yüksek olandır.
• İletişim ve Güven: Hukuki süreçler stresli olabilir; bu nedenle avukatınızla açık iletişim kurabilmeniz çok önemlidir. Sizin sorularınıza sabırla yanıt veren, karmaşık hukuki terimleri anlaşılır şekilde açıklayan bir avukat tercih edin. Müvekkil-avukat arasındaki güven ilişkisi, savunmanın etkin yürütülmesi için şarttır. Avukatınızın size karşı dürüst, ulaşılabilir ve ilgili olması, süreç boyunca kendinizi güvende hissetmenizi sağlar.
• Disiplin ve Özen: Ceza davalarında sürelerin kaçırılmaması, dilekçelerin zamanında ve usulüne uygun hazırlanması hayati önemdedir. Seçeceğiniz avukatın iş disiplini yüksek, detaylara hakim ve titiz bir çalışma tarzı olmalıdır. Örneğin, iyi bir ceza avukatı mevzuattaki değişiklikleri ve Yargıtay içtihatlarını yakından takip ederek savunmasını güncel hukuki temellere dayandırır. Dava dosyanıza yeterli zamanı ayırabileceğinden ve her aşamayı yakından takip edeceğinden emin olun. Çok fazla sayıda davayı aynı anda üstlenmiş bir avukat, sizin davanıza gereken özeni gösteremeyebilir.
• Ücret ve Şeffaflık: Avukat seçerken elbette avukatlık ücreti de değerlendirilir. İyi bir ceza avukatı, ücret konusunda en başta şeffaf davranır; hangi hizmet için ne kadar ücret talep edeceğini net biçimde açıklar. Türkiye Barolar Birliği tarafından her yıl yayınlanan asgari ücret tarifesi bulunmakla birlikte, her davanın niteliğine göre avukatlık ücretleri değişkenlik gösterebilir. Avukatınızla ücret ve ödeme koşullarını en başta konuşup karşılıklı anlaşmanız, ileride oluşabilecek sürprizleri önler.

Yukarıdaki noktalar, bir ceza avukatı seçerken göz önünde bulundurmanız gereken temel kıstaslardır. Sonuçta, ceza davasında avukatınız sizin en önemli destekçinizdir ve doğru avukatı seçmek, davanın gidişatını olumlu yönde etkileyebilir. Bu nedenle karar vermeden önce birden fazla avukatla görüşmekten, aklınızdaki soruları sormaktan ve içinize sinen, güven veren bir avukatla çalışmaktan çekinmeyin.

Sonuç

Ceza avukatları, ceza adalet sisteminin vazgeçilmez unsurlarıdır. Suç isnadıyla karşılaşan bireylerin adil bir şekilde yargılanmasında ve mağdurların haklarının korunmasında kritik roller üstlenirler. Bu nedenle, bir ceza soruşturması veya davasıyla karşı karşıya kalan kişilerin haklarını etkin biçimde savunabilmek için mümkün olan en kısa sürede alanında deneyimli bir ceza avukatından hukuki yardım almaları önemlidir. Güçlü bir savunma, adaletin doğru tecelli etmesine hizmet eder ve ceza avukatları bu savunmanın temel taşıdır. Son tahlilde, etkin bir savunmanın varlığı adalet mekanizmasının sağlıklı işlemesi için en az iddia ve yargı kadar önem arz eder.

Sık Sorulan Sorular

Ceza avukatı kimdir?

Ceza avukatı, ceza hukuku alanında çalışan ve ceza davalarında tarafları (sanık veya mağdur) temsil eden avukattır. Hukuk sistemimizde resmi bir branş ayrımı olmasa da, ceza yargılamalarına ağırlık veren avukatlar halk arasında ceza avukatı olarak anılır.

Ağır ceza avukatı ne demek?

“Ağır ceza avukatı” tabiri, özellikle ağır suçların yargılandığı Ağır Ceza Mahkemelerinde deneyimli avukatlar için kullanılan bir ifadedir. Hukuken diğer avukatlardan ayrı bir statüsü yoktur; sadece bu avukatlar genellikle cinayet, uyuşturucu ticareti gibi ciddi suçlara ilişkin davalarda uzmanlaşmıştır.

Ceza avukatı hangi davalara bakar?

Ceza avukatları, Türk Ceza Kanunu ve diğer ceza yasalarında suç sayılan fiillerden kaynaklanan her türlü davaya bakar. Örneğin, hırsızlık, dolandırıcılık, yaralama, cinayet, uyuşturucu madde suçları, cinsel suçlar… Dolayısıyla hem Asliye Ceza Mahkemesi hem de Ağır Ceza Mahkemesi kapsamındaki tüm ceza davaları ceza avukatının ilgi alanına girer.

Devletin atadığı avukat (zorunlu müdafi) nedir?

Maddi durumu elvermediği için veya kendi avukatını tutmamış olan şüpheli/sanıklar için kanunen bazı durumlarda baro tarafından ücretsiz avukat atanır. Bu avukata zorunlu müdafi ya da halk arasında CMK avukatı denir. Özellikle ağır ceza gerektiren suçlarda, çocuk sanıklarda veya kendini savunamayacak durumdaki kişilerde zorunlu müdafi görevlendirilmesi yasal bir zorunluluktur. Zorunlu müdafi, ücretini devletten alır ve görevi süresince sanığın savunmasını üstlenir.

Avukat olmadan kendimi savunabilir miyim?

Evet, Türk hukukuna göre hiç kimseyi avukat tutmaya zorlayamazlar; isteyen kişi kendi savunmasını yapabilir. Ancak ceza yargılaması usul kuralları ve hukuk bilgisi gerektiren karmaşık bir süreçtir. Bu nedenle bir ceza avukatının desteği olmadan savunma yapmak, hak kayıplarına yol açabilir veya etkili bir savunma yapmayı zorlaştırabilir. Önemli suçlamalarda, avukat yardımı almadan ilerlemek tavsiye edilmez.

Ceza avukatı ücretleri ne kadardır?

Ceza avukatlarının ücretleri davanın niteliğine, zorluğuna ve avukatın tecrübesine göre değişir. Türkiye Barolar Birliği her yıl asgari ücret tarifesi belirler, ancak pratikte avukatlar bu tarifeyi aşan ücretler talep edebilir. Basit bir dava için makul bir ücret talep edilirken, çok kapsamlı ve ağır cezalık bir dava için daha yüksek avukatlık ücreti söz konusu olacaktır. En doğrusu, görüşeceğiniz avukatla ücret konusunda baştan net bir anlaşma yapmaktır.

Ceza avukatı, müvekkilinin suçlu olduğunu bilirse savunmaya devam eder mi?

Evet, avukatın görevi müvekkilinin yasal haklarını savunmaktır ve bu görev, müvekkilin suçlu olduğunu itiraf etmesiyle sona ermez. Avukat, müvekkili suçu kabul etse bile, verilecek cezanın adil olması, haksız bir uygulama yapılmaması için çaba gösterir. Hukukta herkesin savunma hakkı vardır; avukat da bu hakkın teminatıdır. Ancak avukat, müvekkilinin itirafını sır saklama yükümlülüğü gereği gizli tutar ve hukuka aykırı bir strateji izleyemez.

Ceza davasında mağdurun avukatı ne yapar?

Mağdurun avukatı (katılan vekili), suçtan zarar gören kişinin haklarını korumak için çalışır. Soruşturma aşamasında müvekkili adına suç duyurusunda bulunabilir, delillerin toplanmasını takip eder. Dava aşamasında ise mağdur adına duruşmalara katılarak beyanda bulunur, deliller sunar ve gerekirse sanığa sorular yöneltir. Ayrıca mağdurun uğradığı zararların tazmini için maddi veya manevi tazminat taleplerini de dile getirir.

Savcı ile ceza avukatı arasındaki fark nedir?

Savcı, devlet adına hareket eden ve suç iddiasını mahkemede ileri süren kamu görevlisidir. Yani savcı iddia makamıdır ve suçun işlendiğini düşündüğünde dava açar, delilleri mahkemeye sunar. Ceza avukatı ise bireylerin temsilcisi olarak savunma makamındadır; sanığı savunur veya mağduru temsil eder. Savcılar ve ceza avukatları ceza yargılamasının iki zıt tarafını oluşturur: biri iddia eder, diğeri iddiaya karşı müvekkilinin haklarını savunur. Kısacası ceza yargılamasında hâkim yargı makamını, savcı iddia makamını, avukat ise savunma makamını temsil eder.

Ceza avukatına ne zaman başvurmalıyım?

Eğer bir suç isnadı ile karşı karşıyaysanız veya böyle bir durum olabileceğini düşünüyorsanız en kısa sürede bir ceza avukatına başvurmalısınız. Özellikle gözaltı, arama, yakalama gibi süreçlerde vakit kaybetmeden avukat çağırmak, haklarınızın korunması açısından kritiktir. Aynı şekilde bir suçun mağduru olduysanız da derhal bir avukatla görüşüp izlenecek hukuki adımları planlamak faydalı olacaktır. Ceza soruşturmasının ilk anından itibaren avukat desteği almak, ileride telafisi zor hataların önüne geçer.

Ağır Ceza Mahkemesi ile Asliye Ceza Mahkemesi arasındaki fark nedir?

Ceza davaları, suçun niteliğine ve kanunda öngörülen ceza süresine göre farklı mahkemelerde görülür. Daha hafif suçlar (örneğin, üst sınırı 10 yıla kadar hapis cezası öngören suçlar) genellikle Asliye Ceza Mahkemelerinde yargılanır. Ağır Ceza Mahkemeleri ise daha ciddi ve ağır cezalı suçlara bakar; örneğin müebbet hapis cezası veya 10 yıldan uzun hapis cezasını gerektiren cinayet, ağır yaralama, cinsel saldırı, örgütlü suçlar gibi davalar Ağır Ceza Mahkemesinde görülür. Dolayısıyla ağır ceza mahkemesi, üç hakimli bir heyet halinde en ağır suçları yargılayan mahkemedir; asliye ceza mahkemesi ise tek hakimli olup daha hafif suçlara bakar.

Tutuklu bir sanığın avukatı ne yapabilir?

Bir ceza davasında sanığın tutuklu olması halinde de avukat, müvekkilinin haklarını aktif biçimde savunmaya devam eder. Öncelikle, tutukluluğa itiraz dilekçesi vererek müvekkilin serbest bırakılmasını veya tutukluluğun adli kontrol gibi daha hafif bir tedbirle değiştirilmesini talep edebilir. Tutukluluk devam ettiği sürece avukat, müvekkili cezaevinde ziyaret ederek dava gidişatı hakkında bilgi verir, moral destek sağlar ve savunma hazırlığını sürdürür. Ayrıca, tutuklu müvekkilin hak ihlallerine uğramaması için cezaevi koşullarını ve muameleleri takip eder; gerektiğinde ilgili makamlara başvurarak müvekkilin sağlık, güvenlik gibi konulardaki haklarını korur.

Ceza davasında avukat tutmak için vekaletname gerekir mi?

Evet, özel olarak tuttuğunuz bir avukatın sizi temsil edebilmesi için ona vekaletname vermeniz gerekir. Vekaletname, genellikle noter aracılığıyla düzenlenen ve avukatınıza mahkemede sizi temsil etme yetkisi veren belgedir. Eğer kişi tutuklu ise, noterden vekalet çıkarma imkânı olmadığında cezaevi idaresi aracılığıyla avukatına vekaletname düzenlenmesi sağlanabilir. Devlet tarafından atanan (zorunlu müdafi) avukatlarda ise barodan atama yazısı yeterli olur, ayrıca vekaletname aranmaz.

Ceza mahkemesi kararına itiraz süresi nedir?

Ceza mahkemelerinde, mahkemenin verdiği karara karşı üst mahkemelere başvurmak için belirli süreler vardır. İlk derece mahkemesinin (Asliye Ceza veya Ağır Ceza) kararına karşı istinaf başvurusu yapmak için kararın açıklanmasından itibaren genellikle 7 gün süre bulunur. Bölge Adliye Mahkemesi’nin (istinaf mahkemesi) kararına karşı Yargıtay’a temyiz başvurusu yapmak için ise tebliğ veya açıklama tarihinden itibaren 15 gün süreniz vardır. Bu süreler geçirildiğinde karar kesinleşir; bu yüzden ceza avukatının bu takvimlere dikkat etmesi çok önemlidir.