Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve Uygulamaları
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Nedir?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye’de kişisel verilerin korunması amacıyla oluşturulmuş bir yasal çerçevedir. Bu kanun, kişisel verilerin işlenmesi, saklanması ve aktarılması süreçlerini düzenler ve bireylerin gizlilik haklarını güçlendirir ve AB’nin Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) ile benzer özellikler taşır. Eğer kişisel verilerinizle ilgili daha fazla bilgi almak veya KVKK kapsamında haklarınızı nasıl kullanabileceğinizi öğrenmek istiyorsanız, bu konuda uzmanlaşmış Avukat Gözde Yavuzer‘den profesyonel danışmanlık almanız faydalı olabilir.
KVKK’nın temel amaçları şunlardır:
- Kişisel Verilerin Korunması: Bireylerin kişisel verilerini koruma altına almak ve bu verilerin izinsiz veya hukuka aykırı şekilde işlenmesini önlemek.
- Veri Sahibinin Haklarını Güçlendirmek: Veri sahiplerine, kendi kişisel verileri üzerinde kontrol sağlamak ve bu verilerin nasıl kullanıldığını bilme hakkı tanımak. Bu haklar arasında veri erişim hakkı, düzeltme, silme, işleme itiraz etme ve veri taşınabilirliği bulunur.
- Veri Güvenliği: Kişisel verilerin güvenli bir şekilde saklanmasını sağlamak, veri ihlallerini önlemek için teknik ve idari tedbirlerin alınmasını zorunlu kılmak.
- Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik: Veri işleyen kurumların, veri işleme faaliyetlerini şeffaf bir şekilde yürütmesi ve gerektiğinde bu faaliyetler hakkında hesap verebilir olması.
- Veri İşleyenlere Yükümlülükler: Veri sorumluları ve veri işleyenler, kişisel verileri işlerken KVKK’da belirtilen ilkelere uygun hareket etmek zorundadır. Ayrıca, veri güvenliğini sağlamak ve veri ihlalleri durumunda gerekli bildirimleri yapmakla yükümlüdürler.
- Denetim ve Yaptırımlar: Kişisel Verileri Koruma Kurumu, KVKK’nın uygulanmasını denetlemekle görevlidir. Kurum, ihlal durumlarında idari para cezaları da dahil olmak üzere çeşitli yaptırımlar uygulayabilir.
KVKK kapsamında, veri işleme faaliyetlerinde bulunan tüm kurum ve kuruluşlar, kişisel verileri yalnızca yasal ve adil bir şekilde işleyebilir ve veri sahiplerinin rızasını almak zorundadır. Ayrıca, verileri sadece belirli, açık ve meşru amaçlar için kullanabilir ve bu verileri gerektiği süre boyunca muhafaza edebilir. Bu kanunun sağladığı koruma ve düzenlemeler, kişisel verilerin gizliliğini ve güvenliğini artırırken, veri ihlallerine karşı önemli bir savunma hattı oluşturmaktadır.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Ne Zaman Yürürlüğe Girmiştir?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye’de 24 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kimleri Kapsıyor?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye’de faaliyet gösteren bütün gerçek ve tüzel kişileri kapsar. Bu hem kamu hem de özel sektördeki tüm kurumları ve şirketleri, kişisel veri işleyen her türlü organizasyonu ve kişiyi içerir. Kanun, aşağıda belirtilen temel aktörleri içerir:
- Veri Sorumluları: Kişisel verileri işleyen ve işleme amacını, araçlarını ve vasıtalarını belirleyen gerçek veya tüzel kişilerdir. Örneğin, şirketler, devlet daireleri, sağlık kuruluşları ve eğitim kurumları bu kategoriye girer. Veri sorumluları, veri güvenliğini sağlama, gerekli izinleri alma ve veri sahiplerinin haklarını koruma konusunda yasal yükümlülükleri yerine getirmekle sorumludur.
- Veri İşleyenler: Veri sorumlusunun verdiği yetki doğrultusunda kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişilerdir. Veri işleyenler, veri sorumlularının talimatlarına göre hareket eder ve veri güvenliği konusunda alınması gereken önlemleri uygulamakla yükümlüdürler.
- Veri Sahipleri (İlgili Kişiler): Kişisel verileri işlenen gerçek kişilerdir. KVKK, veri sahiplerine kendi verileri üzerinde kontrol sağlamak, verilerine erişmek, verilerini düzeltmek veya silmek, işlenmesine itiraz etmek gibi haklar tanır. Ayrıca, verilerin nasıl ve neden işlendiği hakkında bilgi alma hakkına da sahiptirler.
KVKK, veri işleme faaliyetlerinin adil ve şeffaf bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak, kişisel verilerin korunmasını garanti altına almak ve ilgili kişilerin gizlilik haklarını korumak amacıyla yürürlüğe konmuştur. Bu kanun, Türkiye’de kişisel verilerin işlenmesi, saklanması ve bu verilere erişim konularında hukuki bir çerçeve oluşturur ve kişisel veriler üzerindeki kontrolü artırarak, veri güvenliğini sağlamaya yardımcı olur.
Kişisel Verilerin Korunması Nelerdir?
Kişisel verilerin korunması, bireylerin gizliliğini ve kişisel verilerin güvenliğini sağlamak için alınan önlemler ve uygulanan politikaları kapsar. Bu koruma, verilerin izinsiz erişimden, kötüye kullanımdan, kayıptan, değiştirilmeden veya açıklanmasından korunmasını içerir. İşte kişisel verilerin korunmasına yönelik bazı önemli bileşenler:
- Veri Minimizasyonu: Sadece işlenmesi gereken verilerin toplanması ve işlenmesi, gereksiz veri birikiminin önlenmesi.
- Şifreleme ve Güvenlik: Verilerin şifrelenmesi, güvenlik duvarları ve antivirüs yazılımlarının kullanılması gibi teknik önlemler, verilerin güvenliğini artırır.
- Erişim Kontrolü: Verilere sadece yetkili kişilerin erişimine izin verilmesi, veri erişim kontrollerinin düzenli olarak denetlenmesi.
- Gizlilik Politikaları ve Prosedürler: Veri koruma politikalarının belirlenmesi ve tüm çalışanların bu politikalara uygun olarak eğitilmesi.
- Risk Değerlendirme: Düzenli güvenlik denetimleri ve risk değerlendirmeleri yaparak olası zayıf noktaların tespit edilmesi ve giderilmesi.
- Hukuki Uygunluk: Kişisel verilerin işlenmesinde yasalara uygun hareket edilmesi, ilgili veri koruma yasalarına ve düzenlemelere uyulması.
- Veri İhlali Bildirimi: Veri ihlalleri durumunda ilgili kişilere ve düzenleyici otoritelere zamanında bildirim yapılması.
- Veri Sahiplerinin Hakları: Veri sahiplerinin, verilerinin nasıl kullanıldığına dair şeffaflık ve kontrol sağlanması, verilerini inceleme, düzeltme veya silme haklarının tanınması.
Bu unsurlar, verilerin güvenliğini sağlamak ve bireylerin gizlilik haklarını korumak için elzemdir. Kişisel verilerin korunması, teknolojinin hızla geliştiği ve veri ihlallerinin sıkça yaşandığı günümüz dünyasında daha da önem kazanmaktadır.
Kişisel Veri Kapsamına Neler Girer?
Kişisel veri kapsamına giren öğeler, bir bireyi doğrudan veya dolaylı olarak tanımlayabilen her türlü bilgiyi içerir. Bu bilgiler, bireyin kimliğini belirlemek veya belirlenebilir hale getirmek için kullanılabilir. İşte kişisel veri kapsamına giren bazı örnekler:
- Kimlik Bilgileri: İsim, soyisim, doğum tarihi, T.C. kimlik numarası gibi bilgiler.
- İletişim Bilgileri: Adres, telefon numarası, e-posta adresi gibi iletişim bilgileri.
- Finansal Bilgiler: Banka hesap numaraları, kredi kartı bilgileri, mali durum gibi finansal veriler.
- Sağlık Bilgileri: Tıbbi kayıtlar, sağlık sigortası bilgileri, fiziksel veya zihinsel sağlık durumu hakkında bilgiler.
- Konum Bilgileri: Gerçek zamanlı konum verileri gibi coğrafi konum bilgileri.
- Demografik Bilgiler: Cinsiyet, etnik köken, medeni durum, meslek gibi demografik bilgiler.
- Eğitim ve Meslek Bilgileri: Eğitim durumu, mezun olunan okul, iş deneyimi, çalışılan yer gibi bilgiler.
- Internet Kullanımı: IP adresleri, çerezler aracılığıyla toplanan veriler, ziyaret edilen web siteleri, kullanıcı davranışları gibi internet kullanımıyla ilgili bilgiler.
- Biometrik ve Genetik Veriler: Parmak izi, ses kayıtları, DNA dizileri gibi biometrik ve genetik veriler.
Kişisel Verilerin Korunmasından Kim Sorumlu?
Kişisel veriler, ilgili bireyin kimliğini belirlemek için yeterli olduğunda veya diğer bilgilerle birleştirildiğinde bireyi tanımlanabilir hale getirebilen her türlü bilgiyi içerir. Bu nedenle, bu tür verilerin işlenmesi, saklanması ve paylaşılması sırasında özel dikkat ve koruma gerektirir.
Kişisel verilerin korunmasından sorumlu olanlar, genellikle “veri sorumlusu” ve “veri işleyen” olarak tanımlanır. İşte bu rollerin açıklamaları:
- Veri Sorumlusu: Kişisel verilerin işlenme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıtlarını tutan ve veri güvenliği önlemlerinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişidir. Veri sorumlusu, kişisel verilerin korunması kanunlarına uygun olarak verilerin toplanmasından, işlenmesinden ve saklanmasından sorumludur. Ayrıca, veri sahiplerinin haklarını kullanmalarını sağlamak ve veri güvenliğini temin etmek için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.
- Veri İşleyen: Veri sorumlusunun talimatları doğrultusunda, kişisel veriler üzerinde işlem yapan gerçek veya tüzel kişi. Veri işleyen, veri sorumlusu tarafından verilen görev ve talimatlar çerçevesinde hareket eder ve veri güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirleri almak zorundadır.
Her iki rol de, verilerin korunmasında önemli sorumluluklar taşır. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında, bu sorumlulukların ihlali durumunda hem veri sorumlusu hem de veri işleyen cezai ve idari yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Veri sahipleri de, kendilerine tanınan hakları kullanarak veri işleme faaliyetleri hakkında bilgi talep edebilir, verilerin düzeltilmesini veya silinmesini isteyebilirler. Bu süreçlerde, veri sorumlusunun şeffaf ve erişilebilir olması beklenir.
Kişisel Verilerin Korunması İçin Teknik ve İdari Tedbirler
Kişisel verilerin korunması için alınması gereken teknik ve idari tedbirler, veri güvenliğini sağlamak ve veri ihlallerini önlemek amacıyla kritik önem taşır. İşte bu tedbirlerden bazıları:
Teknik Tedbirler
- Veri Şifreleme: Verilerin yetkisiz erişime karşı korunması için şifreleme teknolojileri kullanılır. Bu, hem depolanmış verileri hem de veri aktarımı sırasındaki verileri kapsar.
- Erişim Kontrolleri: Verilere sadece yetkili kullanıcıların erişimine izin vermek için güçlü kimlik doğrulama mekanizmaları ve erişim kontrol sistemleri kullanılır.
- Güvenlik Duvarları ve Antivirus Yazılımları: Sistemleri zararlı yazılımlardan ve saldırılardan korumak için güvenlik duvarları ve güncel antivirus programları etkin bir şekilde kullanılır.
- Ağ Güvenliği: Ağ trafiğini izlemek ve şüpheli aktiviteleri tespit etmek için ileri düzey ağ güvenlik çözümleri ve izleme araçları kullanılır.
- Veri Kaybı Önleme (DLP) Sistemleri: Kurumsal ağlarda veri sızıntısını önlemek amacıyla DLP sistemleri devreye alınır.
- Düzenli Güvenlik Denetimleri ve Zafiyet Taramaları: Sistemlerin düzenli olarak denetlenmesi ve güvenlik açıklarının tespit edilip giderilmesi sağlanır.
İdari Tedbirler
- Veri Koruma Politikaları: Kurum içinde kişisel verilerin korunmasıyla ilgili açık ve anlaşılır politikaların oluşturulması ve bu politikalara uyulması.
- Eğitim ve Farkındalık Programları: Çalışanların kişisel veri güvenliği konusunda düzenli olarak eğitilmesi ve veri koruma prensipleri hakkında bilinçlendirilmesi.
- Risk Değerlendirmesi ve Yönetimi: Kişisel verilerin işlendiği süreçlerde risk değerlendirme çalışmalarının yapılması ve olası risklere karşı önlemlerin alınması.
- İhlal Yönetimi ve Bildirim Süreçleri: Veri ihlali durumunda izlenecek prosedürlerin ve ihlalin ilgili makamlara ve etkilenen kişilere bildirilme süreçlerinin net bir şekilde tanımlanması.
- Sözleşmeler ve Anlaşmalar: Veri işleyenlerle yapılan sözleşmelerde veri koruma standartlarına uyulması gerekliliklerinin açıkça belirtilmesi.
- Denetim ve Gözetim: İç ve dış denetim mekanizmalarının etkin bir şekilde uygulanması ve düzenli olarak gözden geçirilmesi.
Bu teknik ve idari tedbirlerin birlikte uygulanması, kişisel verilerin korunmasında en etkili yöntemdir. Özellikle karmaşık ve dinamik veri işleme ortamlarında, bu tedbirlerin sürekli olarak güncellenmesi ve iyileştirilmesi önem taşır.
Sıkça Sorulan Sorular
KVKK Nedir?
KVKK, Türkiye’de kişisel verilerin korunmasını sağlamak için 6698 sayılı yasa kapsamında düzenlenmiştir. Bu kanun, kişisel verilerin hukuka uygun olarak işlenmesi, saklanması ve aktarılmasını düzenler.
Kişisel Veri Nedir?
Kişisel veri, bireylerin kimliklerini belirleyebilecek veya belirlenebilir kılacak her türlü bilgidir. Bu, ad, adres, telefon numarası, e-posta adresi gibi doğrudan tanımlayıcı bilgileri veya IP adresi gibi dolaylı tanımlayıcı bilgileri içerebilir.
Veri Sorumlusu Kimdir?
Veri sorumlusu, kişisel verilerin işlenme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan kişi veya kuruluşlardır.
Veri İhlali Bildirimi Nasıl Yapılır?
KVKK uyarınca, veri ihlalleri, ilgili kişilerin zarar görmesi ihtimaline karşı en geç 72 saat içinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na bildirilmelidir. İhlalin niteliğine göre ilgili kişilere de bilgi verilmesi gerekebilir.
Kişisel Verilerin Korunması İçin Hangi Tedbirler Alınmalıdır?
Veri güvenliği tedbirleri arasında, verilerin hukuka uygun şekilde toplanması, saklanması, işlenmesi ve imha edilmesi yer alır. Ayrıca, veri güvenliği ihlallerine karşı teknik ve idari tedbirlerin alınması zorunludur.
Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.
Saygılarımızla,