El Atmanın Önlenmesi Davası Şartları ve Özellikleri
El Atmanın Önlenmesi Davası Şartları ve Özellikleri
El atmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkı ihlali söz konusu olduğunda mülk sahibi tarafından açılan bir davadır. Bu dava, mülk üzerindeki haksız müdahalelerin sona erdirilmesi ve mülkiyet hakkının tam olarak kullanılabilmesi amacıyla açılır. Mülk sahibinin mülkiyet hakkı, Türk Medeni Kanunu’nun 683. maddesi uyarınca korunur ve bu hak kapsamında el atmanın önlenmesi davası açma yetkisi tanınmıştır.
Mülkiyet Hakkının Korunması
Mülkiyet hakkı, bir malikin, mülkü üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunma, kullanma ve yararlanma yetkisini içerir. Bu hak, hukuk düzeni içinde korunur ve mülkiyet hakkını ihlal eden her türlü müdahale, el atmanın önlenmesi davası ile bertaraf edilir.
El Atmanın Önlenmesi (Müdahalenin Men-i) Davası Nedir?
El atmanın önlenmesi davası, mülk sahibi tarafından mülk üzerindeki haksız müdahalelerin durdurulması amacıyla açılır. Bu davada, mülkiyet hakkını ihlal eden kişi veya kişiler, bu müdahaleleri durdurmaya veya tekrarlamamaya mahkum edilir. Davanın amacı, mülkiyet hakkının korunması ve mülk sahibinin mülkü üzerindeki tam hakimiyetini geri kazanmasıdır.
El Atmanın Önlenmesi Davasının Şartları
El atmanın önlenmesi davasının açılabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir:
- Mülkiyet Hakkına Dayanma: Davacı, mülkiyet hakkına sahip olmalıdır. Yani, dava açan kişi, mülkün sahibi olduğunu kanıtlamalıdır.
- Haksız Müdahale veya Saldırı: Davalının, mülkiyet hakkını ihlal eden bir müdahalesi veya saldırısı bulunmalıdır. Bu müdahale, geçerli bir hakka dayanmamalıdır.
El Atmanın Önlenmesi Davasının Uygulama Alanları
El atmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkına dayanan birçok farklı durumda uygulanabilir. Bu davanın açılabileceği durumlar şunlardır:
- Eski malikin evi tahliye etmemesi durumunda yeni malik tarafından açılabilir.
- Haricen yapılan satışlarda eski malik tarafından taşınmazı iktisap eden kişiye karşı açılabilir.
- Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, projeye aykırı değişiklikler yapılması halinde kat malikleri tarafından açılabilir.
- Başkasına ait bir tarla üzerinde hasat yapılması durumunda arsa maliki tarafından açılabilir.
- Hisseli tapularda, hisse sahiplerinden birinin diğerinin kullanımını engellemesi halinde kullanımı engellenen taraf tarafından açılabilir.
El Atmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Davaları
El atmanın önlenmesi davası ile birlikte tazminat talep edilmesi durumunda, bu tazminat ecrimisil olarak adlandırılır. Ecrimisil, haksız el atmayı gerçekleştiren kişinin sağladığı fayda nedeniyle ödenmesi gereken tazminattır. Uygulamada, ecrimisil davası, haksız işgal tazminatı olarak da bilinir ve malik olmayan haksız zilyetten istenebilir. Ecrimisil, geçmişe dönük olarak 5 yıllık haksız işgal tazminatı talep edilebilir.
Gayrimenkul Satışından Sonra Eski Malikin Tahliyesi
Taşınmazın mülkiyeti tapuya tescil ile kazanılır. Yeni malik, taşınmazın tescili ile birlikte kullanım, yararlanma ve tasarruf yetkilerine sahip olur. Eski malik, satıştan sonra taşınmazı tahliye etmemesi durumunda, yeni malikin haklarına karşı haksız bir saldırı gerçekleşir. Bu durumda, yeni malik, haksız el atmanın önlenmesi davası açarak eski malikin tahliyesini sağlayabilir.
El Atmanın Önlenmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
El atmanın önlenmesi davasında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir ve bu yetki, kesin yetki niteliğindedir.
El Atmanın Önlenmesi Davasında Zamanaşımı Süresi
El atmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkına dayandığı için zamanaşımına tabi değildir. Mülkiyet hakkı devam ettiği sürece bu dava açılabilir.
El Atmanın Önlenmesi Davasında Dava Masrafları
El atmanın önlenmesi davaları nispi nitelikli dava türlerindendir. Dava konusu taşınmazın değeri, dava masraflarını etkiler; mal varlığının değeri arttıkça, dava masrafları da artar.
El Atmanın Önlenmesi Davasında Avukat Ücretleri
El atmanın önlenmesi davalarında avukat ücretleri, davanın konusuna ve taşınmazın değerine göre belirlenir. Nispi dava türlerinden biri olduğu için mal varlığı değeri arttıkça avukatlık ücreti de artacaktır.
El Atmanın Önlenmesi Davası Şartları ve Özellikleri
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. El atmanın önlenmesi davası nedir?
El atmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkına sahip olan kişinin mülkü üzerindeki haksız müdahalelerin durdurulması ve bu müdahalelerin tekrar edilmemesi amacıyla açtığı bir davadır.
2. El atmanın önlenmesi davası hangi durumlarda açılabilir?
Bu dava, mülk sahibinin mülkiyet hakkını ihlal eden her türlü haksız müdahale veya saldırı durumunda açılabilir. Örneğin, eski malikin taşınmazı tahliye etmemesi, başkasının arazisinde hasat yapması veya hisse sahiplerinden birinin diğerinin kullanımını engellemesi durumlarında açılabilir.
3. El atmanın önlenmesi davasında zamanaşımı süresi var mı?
Hayır, el atmanın önlenmesi davası, mülkiyet hakkına dayandığı için zamanaşımına tabi değildir. Mülkiyet hakkı devam ettiği sürece dava açılabilir.
4. El atmanın önlenmesi davasında hangi mahkeme yetkilidir?
El atmanın önlenmesi davalarında yetkili mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesidir. Bu yetki, kesin yetki niteliğindedir.
5. El atmanın önlenmesi davasında tazminat talep edebilir miyim?
Evet, el atmanın önlenmesi davası ile birlikte tazminat talebinde bulunulabilir. Bu tazminat, ecrimisil olarak adlandırılır ve haksız el atmayı gerçekleştiren kişinin sağladığı fayda nedeniyle ödenmesi gereken tazminattır.
6. Eski malik, satıştan sonra taşınmazı tahliye etmezse ne yapılabilir?
Eski malikin, taşınmazı tahliye etmemesi durumunda, yeni malik haksız el atmanın önlenmesi davası açarak tahliyeyi sağlayabilir. Ayrıca taşınmazın teslim borcunun yerine getirilmesi davası da açılabilir.
7. El atmanın önlenmesi davası ne kadar sürer?
Davanın süresi, davanın karmaşıklığına ve delillerin toplanma süresine bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak, bu tür davalar birkaç ay ile bir yıl arasında sürebilir.
8. El atmanın önlenmesi davasında avukat tutmak zorunda mıyım?
El atmanın önlenmesi davası karmaşık hukuki süreçleri içerdiğinden, bir avukat tutmanız önerilir. Alanında uzman bir avukat, davanızı daha etkili bir şekilde takip edebilir ve haklarınızı korumanızda yardımcı olabilir.
Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.
Saygılarımızla,
