Taşkın Yapı Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası

1. Taşkın Yapı Nedir?

Taşkın yapı, bir taşınmaz malikinin kendi arsasında inşa ettiği binanın, komşu taşınmazın sınırlarını aşarak diğer araziye tecavüz etmesi durumudur.
✔ Bu yapılaşma, Medeni Kanun’un 683, 718 ve 725. maddeleri kapsamında mülkiyet hakkının ihlali olarak değerlendirilebilir.
✔ Taşkın yapı nedeniyle mülkiyet hakkı ihlali, zarar ve tazminat talepleri doğabilir.

Örnek:
Bir apartman inşaatı yapılırken temel kazısı komşu arsaya taşarsa, taşkın yapı oluşmuş olur.

2. Taşkın Yapı Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası Nedir?

Taşkın yapı nedeniyle tapu iptali ve tescil davası, taşınmazın sahibinin, taşkın yapının kendi arazisine müdahale ettiğini öne sürerek haksız tecavüzün giderilmesi veya taşınmazın kendisine tescili için açtığı davadır.
✔ Davacı, taşkın yapı nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğini iddia eder.
✔ Davalı, taşkın yapının korunması gerektiğini veya iyi niyetli olduğunu savunabilir.

Örnek:
Bir müteahhit, komşu arsaya 50 cm taşan bir bina inşa ederse, arsa sahibi tapu iptali ve tescil davası açarak taşan kısmın kendisine devrini talep edebilir.

3. Taşkın Yapı Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davasının Şartları

Türk Medeni Kanunu (TMK) 725. madde gereğince taşkın yapı nedeniyle tapu iptali ve tescil davası açılabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:

Şart	Açıklama
İyi niyetli olunması	Taşkın yapıyı inşa eden, arsa sahibinin rızası olmadan yapıyı gerçekleştirmemelidir.
Yapının maliyetinin yüksek olması	Taşkın yapının yıkılması, ekonomik açıdan büyük kayıplara neden oluyorsa dava açılabilir.
Yapının arsa sahibine zarar vermemesi	Taşkın yapı, arsa sahibinin taşınmazı üzerinde kullanımı zorlaştırmamalıdır.
Taşınmaz malikinin uzun süre itiraz etmemesi	Arsa sahibi uzun süre itiraz etmemişse, yapı sahibinin tescil hakkı doğabilir.

Örnek:
Bir bina, komşu araziye 1 metre taşarsa ve yıkılması ekonomik olarak büyük kayıplara yol açacaksa, mahkeme arsanın taşan kısmının yapıyı inşa edene tesciline karar verebilir.

4. Taşkın Yapı Nedeniyle Açılabilecek Davalar

Taşkın yapı nedeniyle mağdur olan taraf, şu davaları açabilir:

Dava Türü	Açıklama
Tapu iptali ve tescil davası	Taşkın yapı nedeniyle taşınmazın mülkiyetinin düzeltilmesi için açılır.
El atmanın önlenmesi davası	Taşkın yapının yıkılması ve taşınmazın eski hale getirilmesi amacıyla açılır.
Tazminat davası	Taşkın yapı nedeniyle zarara uğrayan taraf tazminat talep edebilir.

Örnek:
Arsa sahibi, taşkın yapının komşu parseline taşmasını istemiyorsa el atmanın önlenmesi davası açarak yapının yıkılmasını talep edebilir.

5. Taşkın Yapı Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davasının Aşamaları

Taşkın yapı nedeniyle tapu iptali ve tescil davası, belirli aşamalarla yürütülür:

Aşama	Açıklama
Öncelikle uzlaşma aranır	Taraflar arabuluculuk yoluna başvurabilir.
Dava dilekçesi hazırlanır	Taşkın yapı nedeniyle mağdur olan taraf, tapu iptali ve tescil için dava açar.
Mahkeme bilirkişi atar	Mahkeme, taşkın yapının gerçekten mevcut olup olmadığını tespit eder.
Maliyet hesaplaması yapılır	Yapının yıkılmasının maliyetinin yüksek olup olmadığı tespit edilir.
Mahkeme karar verir	Mahkeme, yapının yıkılmasına, tesciline veya tazminata karar verebilir.

Örnek:
Mahkeme, taşkın yapının ekonomik olarak büyük zarar yaratacağını tespit ederse, yapının bulunduğu kısmın taşkın yapıyı inşa edene devredilmesine karar verebilir.

6. Taşkın Yapı Nedeniyle Açılan Davalarda Mahkeme Kararları

Mahkeme, taşkın yapı nedeniyle farklı kararlar verebilir:

Mahkeme Kararı	Açıklama
Tapu iptali ve tescil kararı	Yapının yıkılmasının ekonomik olarak zarar vereceği belirlenirse verilir.
El atmanın önlenmesi (yıkım) kararı	Taşkın yapı, haksız müdahale olarak değerlendirilirse yıkım kararı verilir.
Tazminat kararı	Arsa sahibi zarar görmüşse tazminat ödenmesine karar verilir.

Örnek:
Mahkeme, taşkın yapının ekonomik değerinin yüksek olduğunu ve yıkılmasının zarar yaratacağını belirlerse, yapının bulunduğu kısmın taşkın yapıyı inşa edene tesciline karar verebilir.

7. Sıkça Sorulan Sorular

Taşkın yapı nedeniyle tapu iptali ve tescil davası kimler tarafından açılabilir?
Taşınmaz sahibi, taşkın yapı nedeniyle mülkiyet ihlali yaşadığını düşünen kişi.

Mahkeme, taşkın yapıyı yıkmak yerine tesciline karar verebilir mi?
Evet, eğer taşkın yapı yıkılırsa büyük ekonomik kayıplar olacaksa, mahkeme taşkın yapının bulunduğu alanın tesciline karar verebilir.

Tapu iptali ve tescil davası ne kadar sürer?
Ortalama 1-2 yıl sürebilir, bilirkişi raporları ve keşif süreçleri uzayabilir.

Arsa sahibi, taşkın yapıyı kabul etmek zorunda mı?
Hayır, arsa sahibi el atmanın önlenmesi davası açarak taşkın yapının yıkılmasını talep edebilir.

Taşkın yapı davasında zamanaşımı süresi var mı?
Tapu iptali ve tescil davalarında zamanaşımı yoktur, ancak el atmanın önlenmesi davasında hakkın kötüye kullanılmaması esastır.

Konu ile ilgili herhangi bir soru veya talebiniz olması halinde bizlerle her zaman iletişime geçebilir, dilediğiniz takdirde online danışmanlık hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Saygılarımızla,